Δήμος Κισάμου ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ

Κίσαμος: Η τελευταία αντίσταση του Δραπανιά κατά των Γερμανών

Ο Γιάννης Μετζιδάκης γεννήθηκε το 1870 και ήταν ο άρχοντας του Δραπανιά. Είχε 3 αγόρια και 6 κορίτσια. Τα 3 αγόρια του τελείωσαν το Γυμνάσιο. Ο Στέλιος έγινε μόνιμος Αξιωματικός, ο Γιώργος Φαρμακοποιός στην Αθήνα και ο Ανδρέας έγινε Έφεδρος Αξιωματικός.

Ο τρεις άρχοντες της περιοχής ήταν ο Μανώλης Μακράκης, ο Γιάννης Μετζιδάκης και ο Γεώργιος Μαζοκοπάκης ή Χατζής. Ήταν όλοι φανατικοί υποστηρικτές του Ελευθέριου Βενιζέλου. Μάλιστα, όταν ο Βενιζέλος βρισκόταν στην περιοχή μας τον φιλοξενούσε ο Χατζής, ενώ αξίζει να σημειώσουμε ότι ακόμη και σήμερα το κρεβάτι που κοιμόταν ο Βενιζέλος φυλάγεται από το δισέγγονο του Χατζή.

Το Πάσχα του 1941 ο Γ. Μετζιδάκης είχε σφάξει ένα αρνί για την οικογένειά του. Στην κουτάλα του αρνιού διαπίστωσε τον τάφο του. Δεν ήθελε να το πιστέψει και νόμισε ότι έκανε λάθος διότι το παιδί του υπηρετούσε στο μέτωπο και ο τάφος αυτός ίσως ήταν του παιδιού του.

Ο Γεώργιος Στεφανάκης, ένα από φτωχότερα παιδιά του Δραπανιά ερωτεύθηκε την πανέμορφη αρχοντοπούλα Στέλλα Μετζιδάκη. Ο Στεφανάκης παρακάλεσε τον πρόεδρο του Δραπανιά Αλέξανδρο Μακράκη να του γράψει ένα γράμμα για να το στείλει στην Στέλλα. Μεταξύ άλλων της έγραφε. «Ω Χρυσή ακτίς του περιλάμπρου ηλίου, ω εσύ ωραιοτάτη εξ’ απάντων των γυναικών ωραία». Με αυτή την επιστολή αποφάσισε και έγινε γυναίκα του Στεφανάκη.

Τελικά, αναδείχθηκε να και έγινε ένας από τους μεγαλύτερους επιχειρηματίες των Αθηνών. Το 1966 είχε στην ιδιοκτησία του 120 πούλμαν και τουλάχιστον μία οκταόροφη πολυκατοικία.

Στις 20 Μαΐου του 1941 μία ισχυρή Γερμανική δύναμη επιχείρησε να προελάσει από τα Νοπήγεια μέχρι το Καστέλλι, Επειδή συνάντησε ισχυρή και ηρωική αντίσταση στον Δραπανιανό κάμπο (έχοντας μικρές απώλειες), αποφάσισαν να συλλάβουν 40 Δραπανιανούς και να τους κρατήσουν ομήρους στο ιστορικό καφενείο του Μιχάλη Λανδράκη. Τους απειλούσαν ότι εάν δεν μαρτυρήσουν ποιοι έλαβαν μέρος στην αντίσταση θα περάσουν όλοι από την αγχόνη που είχαν περάσει στο πρώτο δοκάρι της προεξοχής του καφενείου.

Πρώτος στην κρεμάλα θα έμπαινε ο Μανώλης Κοτσιφάκης.

Η τελευταία ηρωική αντίσταση του Δραπανιά έγινε στη θέση Λιμιάρι στο παραλιακό σπίτι του Γ. Μετζιδάκη. Πρωταγωνιστής σ’ αυτή την αντίσταση ήταν ο άρχοντας του Δραπανιά Γ. Μετζιδάκης. Μέσα από το πατητήρι του σπιτιού του αντιστάθηκε με σθένος και ηρωισμό. Δίπλα του ήταν ο πατέρας του Κωστής, βοηθός και συμπαραστάτης. Σε μικρή απόσταση από το πατητήρι βρέθηκαν δύο σκοτωμένοι Γερμανοί. Στη μάχη στο Λιμιάρι ήταν παρόν  ο Αντώνης Κοκοτσάκης που τραυματίστηκε, ο Λευτέρης Κοκοτσάκης και η ομάδα του Μάνωλα Σγουρομάλλη.

Δυστυχώς όμως, μετά από πολύωρη ηρωική αντίσταση του Γ. Μετζιδάκη, αυτός τραυματίστηκε πολύ βαριά και δεν μπορούσε να σηκώσει το όπλο. Το αίμα έτρεχε αρκετά και δεν μπορούσε να συνεχίσει την αντίσταση.

Αμέσως ο πατέρας μου του πρότεινε να τον βοηθήσει και να τον μεταφέρει σε ένα συγγενικό του σπίτι. Δυστυχώς όμως, επειδή υπήρχε μια προσωπική ένταση με κάποιο μέλος της οικογένειας αυτής, αρνήθηκε να μεταβεί εκεί.

Ο Γ. Μετζιδάκης παραδίδει το τελευταίο σακούλι από τις σφαίρες στον πατέρα μου για να το παραδώσει στον Μάνωλα και να συνεχίσουν την ηρωική αντίσταση. Ο Γιάννης πήγε και κλείστηκε στο σπίτι του. Ο πατέρας μου βγήκε από το πατητήρι και έρποντας πήγε να εκτελέσει την παραγγελία. Επειδή όμως οι δικοί μας τον πέρασαν για Γερμανό άρχισαν ομαδικά πυρά. Οι σφαίρες περνούσαν σαν βροχή πάνω από το κεφάλι του. Η μοναδική του λύση ήταν να πετάξει μια πετσέτα στον αέρα που φορούσε στο κεφάλι για προστασία από τον ήλιο. Τα πυρά σταμάτησαν ακαριαία κι έτσι συνάντησε τον Μάνωλα και του παρέδωσε τις σφαίρες  για να συνεχιστεί ο αγώνας. Επίσης, του ανέφερε τον σοβαρό τραυματισμό του Γιάννη.

Ο Μάνωλας θαύμασε τα θάρρος και την ψυχραιμία του πατέρα μου, λες και φορούσε την αλεξίσφαιρη προστασία του Αγίου Νικολάου. Αμέσως έστειλε ο Μάνωλας δύο άνδρες του να πάνε να παραλάβουν τον τραυματισμένο Γιάννη που ήταν κλεισμένος στο σπίτι του.

Τους απάντησε να συνεχίσουν την αντίσταση κατά των Γερμανών και αυτός θα παραμείνει στο σπίτι του διότι δεν επιθυμεί ούτε για ένα λεπτό να καθυστερήσει η αντίσταση.

Οι Γερμανοί προχώρησαν προς το σπίτι του Γιάννη κι αφού πέταξαν μια χειροβομβίδα άνοιξε η πόρτα και τον αποτελείωσαν με μίσος και οργή με αρκετές σφαίρες.

Μετά από εννιά μέρες αφού έδωσαν άδεια οι Γερμανοί για πρόχειρη ταφή των νεκρών, η γυναίκα του Αργυρώ κατέβηκε από το πατρικό της σπίτι και τον ενταφίασε πρόχειρα στην άμμο κοντά στο σπίτι του,

Μετά την κατάληψη του «κάστρου» του Γ. Μετζιδάκη, ο Μάνωλας οπισθοχώρησε προς την κορυφή των Φατσιανών (συνοικία του Δραπανιά).

Από τη θέση αυτή, βλέποντας ο Μάνωλας τρεις Γερμανούς κοντά στο δημαρχείο και 30 μέτρα δυτικά από το ιστορικό καφενείο του Δραπανιά, έριξε μια ριπή και οι σφαίρες πέρασαν λίγα εκατοστά από τα κεφάλια τους. Αμέσως ο πατέρας μου φώναξε «Προς Θεού Μάνωλα θα κάψουνε τον Δραπανιά». Αυτή η φωνή ήταν του Αγίου Νικολάου που βγήκε από τα χείλη του πατέρα μου. Διότι ο Άγιος Νικόλας είναι προστάτης και άγρυπνος φρουρός του Δραπανιά.

Εδώ δεν πρέπει να ξεχνούμε και την κρεμάλα των 40 ομήρων που θα ξεκινούσε με τον Μανώλη Κοτσιφάκη.

Τιμή και δόξα στο Γιάννη Μετζιδάκη σ’ όσους σήκωσαν τα όπλα και σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν για να υπερασπιστούν την ελευθερία που μας χάρισαν οι ήρωες του 1821.

Αργότερα θα πει στους χωριανούς του ο Μάνωλας στις Καλάθενες ότι γνώρισε ένα κοπέλι στον Δραπανιά που το ‘λεγε η ψυχή του. Πράγματι ο Μάνωλας, εκτός από καλός Μακεδονομάχος, ήταν και καλός πολεμιστής εναντίον των Γερμανών που έλαβε μέρος σε αρκετές μάχες. Ακόμη ήταν στη μάχη στη σήραγγα Τοπολίων.

Αργότερα, το 1956, την περίοδο του τρύγου, ο πατέρας μου μπόρεσε και γλύτωσε φονικό ενός 19χρονου. Μπήκε μπροστά στο πιστόλι χωρίς να σκεφτεί ούτε για κλάσμα του δευτερολέπτου τα εφτά ανήλικα παιδιά του και φώναξε δυνατά: «Ανίψιο, ρίξε τις σφαίρες σου στο στήθος μου».

Ο πατέρας δεν γλύτωσε μόνο τον 19χρονο αλλά και δύο οικογένειες από τη μεγάλη συμφορά. Ο πατέρας μου πέθανε το 2005 σε ηλικία 97 ετών.

Πατέρα, σ’ ευχαριστούμε όλα τα παιδιά σου για τις υπεραξίες ανθρωπιάς που μας δίδαξες.

Και ευχόμαστε όλα τα παιδιά σου να βλέπεις με τα μάτια της ψυχής σου από ψηλά τον Δραπανιά και τους χωριανούς που τόσο πολύ αγάπησες.

Ανδρέας Καψανάκης

Πρώην Ασυρματιστής Ε.Ν.

 



ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ