Πριν από πέντε, περίπου, χρόνια αναρτήθηκε στο youtube μια εξαιρετικά σπάνια ηχογράφηση με τον Στέλιο Καζαντζίδη να τραγουδά το καμηλιέρικο ζεϊμπέκικο του Απόστολου Καλδάρα «Ανεβαίνω σκαλοπάτια». ;Ένα τραγούδι που πρωτοηχογραφήθηκε τον Απρίλη του 1961 από τον Αντώνη Ρεπάνη για την Columbia, ενώ ακολούθησε η επανεκτέλεση του τραγουδιού από τον Βαγγέλη Περπινιάδη για λογαριασμό των εταιρειών Odeon – Parlophone καθώς και πολλές άλλες εκτελέσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Ένα χρόνο μετά την εκτέλεση του Ρεπάνη, ο Απόστολος Καλδάρας παρουσίασε μια παραλλαγή του τραγουδιού, σε ρυθμό 5/8, με τους στίχους αυτή τη φορά στο όνομα του Γιώργου Μουφλουζέλη. Ήταν «Τα καινούργια σκαλοπάτια» ή «Τζάμπα ανεβοκατεβαίνω», σε ένα ντουέτο του Στέλιου Καζαντζίδη με τον συνθέτη.
Αναζητώντας, το 2020, κάποια περισσότερα στοιχεία για την προέλευση του «Ανεβαίνω σκαλοπάτια» με τον Καζαντζίδη, το μόνο που κατάφερα να εντοπίσω ήταν πως η ηχογράφηση πραγματοποιήθηκε στην Τουρκία, ενδεχομένως το 1962. Ώσπου μέχρι πριν από λίγες μέρες το «αίνιγμα» λύθηκε, όταν η ίδια εκτέλεση αναρτήθηκε με την ετικέτα του δίσκου πλέον, στο κανάλι του Κύπριου ραδιοφωνικού παραγωγού και στιχουργού Αντρέα Χρυσάνθου, ο οποίος στα σχόλιά του ευχαριστεί τον κ.Πάμπο Χαραλάμπους για την παραχώρηση του μικρού δίσκου.
Και σ’αυτή την περίπτωση όμως οι πληροφορίες και οι λεπτομέρειες για τον τόπο και τον χρόνο της ηχογράφησης είναι ελλιπείς. Το τραγούδι κυκλοφόρησε με τίτλο «Τα σκαλοπάτια» σε ένα μικρό δίσκο με το label της τούρκικης εταιρείας «Sahibinin Sesi» (από την οποία εκδόθηκαν κι άλλα τραγούδια του Καζαντζίδη, στις γνωστές ελληνικές εκτελέσεις τους), έχοντας στην άλλη πλευρά το περίφημο «Μπαξέ Τσιφλίκι» του Βασίλη Τσιτσάνη, με τον Στέλιο Καζαντζίδη και τη Μαρινέλλα (Κωδικός δίσκου ΑΧ 2828). Και αυτή η ηχογράφηση αναρτήθηκε χθες στο κανάλι του Αντρέα Χρυσάνθου και μπορείτε να την ακούσετε στο τέλος του κειμένου.
Συγκεντρώνοντας και συνδυάζοντας τα διαθέσιμα στοιχεία από το «σκορποχώρι» του διαδικτύου, που προκύπτουν από κωδικούς δίσκων, χρονολογίες ηχογράφησης, μαρτυρίες κλπ, καταλήγω στο συμπέρασμα (αφήνοντας κι ένα μικρό περιθώριο σφάλματος), πως οι ηχογραφήσεις αυτές πραγματοποιήθηκαν τον Μάρτη του 1962 στην Κωνσταντινούπολη, στη διάρκεια του δεύτερου ταξιδιού του Καζαντζίδη με τη Μαρινέλλα για μια εμφάνιση στον μεγάλο κινηματογράφο «Λαλέ». Στη συναυλία αυτή ο Καζαντζίδης αδελφοποιήθηκε πάνω στη σκηνή, σε μια συμβολική πράξη, με τον γιο του Τούρκου υπουργού και φιλέλληνα Ιτσίκ, κόβοντας και ενώνοντας τις φλέβες τους και οι δυο.
Την ίδια περίοδο ο Καζαντζίδης ηχογράφησε στην Πόλη, με τη συμμετοχή του ξακουστού Τούρκου σολίστα του κλαρίνου Soukri Bei (Sukru Tunar) και τα δυο τελευταία, από τα οκτώ τούρκικα τραγούδια του, το «Pinarda bildum seni» και το «Hamsi koydum tavaya», που κυκλοφόρησαν στην Τουρκία σε δίσκο 45 στροφών από την «Sahibinin Sesi» (ΑΧ 2827) και τον Μάιο του 1963 στην Ελλάδα με την ετικέτα της His master’s voice (7PG-3308). Δυστυχώς, ο Soukri Bei πέθανε λίγους μήνες μετά την ηχογράφηση κι έτσι δεν πρόλαβε την ελληνική κυκλοφορία των τραγουδιών.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να αναφέρω πως ο αριθμός μήτρας της ηχογράφησης των δυο τούρκικων τραγουδιών είναι 7XTB 2741 και 7XTB 2742 και ο κωδικός δίσκου ΑΧ 2827, ενώ ο κωδικός μήτρας των ηχογραφήσεων στο «Μπαξέ Τσιφλίκι» και στα «Σκαλοπάτια» είναι 7XTB 2739 και 7XTB 2740 και ο κωδικός δίσκου ΑΧ 2828. Γεγονός που επιβεβαιώνει πως τα τέσσερα τραγούδια ηχογραφήθηκαν και κυκλοφόρησαν μαζί, ενδεχομένως και την ίδια μέρα.
Όσον αφορά το «Μπαξέ Τσιφλίκι», αυτή, κατά πάσα πιθανότητα, είναι η πρώτη εκτέλεση από τις τρεις που πραγματοποίησε ο Καζαντζίδης. Στην ηχογράφηση τραγουδά δυο από τις τρεις στροφές του τραγουδιού, που ολοκληρώνεται με ένα μέρος από «Το μπουζούκι μου έχει κέφια», το χασαποσέρβικο ορχηστρικό του Στέλιου Ζαφειρίου, που συμμετείχε στο συγκρότημα του Στέλιου Καζαντζίδη στην Πόλη και που, κατά πάσα πιθανότητα πάντα, έπαιξε μπουζούκι, τόσο στο «Μπαξέ Τσιφλίκι» όσο και στα «Σκαλοπάτια». [Το ορχηστρικό «Το μπουζούκι μου έχει κέφια», στο όνομα των Στέλιου Ζαφειρίου και Σπύρου Περιστέρη κυκλοφόρησε το 1963 σε μικρό δίσκο Parlophone (GDPS-2793). Άρα, αν ισχύει το ότι τα δυο τραγούδια ηχογραφήθηκαν το 1962, το μέρος που περιλαμβάνεται στο φινάλε του «Μπαξέ Τσιφλίκι», δισκογραφείται εδώ για πρώτη φορά].
Ο Καζαντζίδης ηχογράφησε το «Μπαξέ Τσιφλίκι» άλλες δυο φορές. Μία το 1962 στην Αυστραλία, στη διάρκεια της περιοδείας του με τη Βίκυ Μοσχολιού και τον Γιάννη Αγγέλου στο μπουζούκι, που κυκλοφόρησε σε μικρό δίσκο από την Columbia Αυστραλίας, μαζί με το «Κάποια μάνα αναστενάζει» των Βασίλη Τσιτσάνη και Μπάμπη Μπακάλη (SCDGO-10002) κι άλλη μια, στις 15 Φεβρουαρίου του 1965, μαζί με τη Μαρινέλλα και τον Γιάννη Αγγέλου στο μπουζούκι, που δεν κυκλοφόρησε τότε σε δίσκο, αλλά βρήκε θέση το 1968, στο lp «Καζαντζίδης» (Margo 8068). Είναι χαρακτηριστικό πως και στις δυο από τις τρεις εκτελέσεις που περιλαμβάνεται η τρίτη στροφή, άγνωστο γιατί, η φράση «Μαριγώ θα σε τρελάνει ν’ ακούσεις τον Τσιτσάνη», γίνεται σε «Μαριγώ θα σε τρελάνει κι ο πόνος σου θα γιάνει». Σε καμιά από τις τρεις εκτελέσεις του Καζαντζίδη δηλαδή, δεν αναφέρεται ο «Τσιτσάνης»…
-Στο video ακούτε την ηχογράφηση του «Μπαξέ Τσιφλίκι» με τον Καζαντζίδη και τη Μαρινέλλα στην Τουρκία. Οφείλουμε ιδιαίτερες ευχαριστίες τόσο στον Πάμπο Χαραλάμπους όσο και στον Αντρέα Χρυσάνθου για την ανάρτηση των τραγουδιών στο YouTube.