Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 15 Οκτωβρίου, στην αίθουσα του ΤΕΕ, η ημερίδα «Καθαρά Χανιά – Καθαρό Μέλλον / Αποχετευτικό Δίκτυο Χανίων – Προβλήματα, Επιπτώσεις & Βιώσιμες Λύσεις», που διοργάνωσαν ο Εξωραϊστικός και Πολιτιστικός Σύλλογος Κουμπελή «Άγ. Γεώργιος», ο Εξωραϊστικός και Μορφωτικός Σύλλογος Νέας Χώρας, ο Πολιτιστικός και Αναπτυξιακός Σύλλογος Μόνιμων Κατοίκων Παλιάς Πόλης Χανίων, ο Εξωραϊστικός και Πολιτιστικός Σύλλογος Καλαθά και ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Σταυρού (SEA).
Στόχος της ημερίδας ήταν η έναρξη ενός εποικοδομητικού και τεκμηριωμένου διαλόγου σχετικά με την υφιστάμενη κατάσταση του αποχετευτικού δικτύου, τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές του επιπτώσεις, καθώς και τις λύσεις που μπορούν να εφαρμοστούν για ένα πιο καθαρό και βιώσιμο μέλλον.
Εκπρόσωποι των συλλόγων παρουσίασαν στις εισηγήσεις τους τα προβλήματα αναφορικά με τη λειτουργία του βιολογικού στον Κουμπελή, τις δυσοσμίες, τις διαρροές λυμάτων και υπερχειλίσεις σε διάφορες περιοχές της πόλης, την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής και του περιβάλλοντος, καθώς και τη ρύπανση που έχει ήδη προκληθεί κατά τη διάρκεια των εργασιών για την κατασκευή του αντλιοστασίου ανεπεξέργαστων λυμάτων Α44 στην Παχιά Άμμο, στον Σταυρό — έργο που σταμάτησε προσωρινά μετά από έντονες αντιδράσεις και αστυνομική παρέμβαση.
Η Ιωάννα Νικήτα, πρόεδρος του Εξωραϊστικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Κουμπελή «Άγ. Γεώργιος», ζήτησε να παρθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να λυθεί το πρόβλημα των δυσοσμιών και να δοθεί υπεύθυνη διαβεβαίωση ότι οι δυσοσμίες δεν περιέχουν ουσίες επιβλαβείς για τη δημόσια υγεία. H Δέσποινα Κουκλάκη, Γραμματέας του Πολιτιστικού και Αναπτυξιακού Συλλόγου Μόνιμων Κατοίκων Παλιάς Πόλης Χανίων, τόνισε ότι η δυσοσμία έχει γίνει καθημερινότητα των κατοίκων. Οι βόρειοι άνεμοι μεταφέρουν συνεχώς αφρούς και ακατέργαστα λύματα στο Παλιό Λιμάνι τα οποία δεν καθαρίζονται, ενώ ταυτόχρονα καταστηματάρχες καλύπτουν με χαλάκια τα φρεάτια για να εμποδίζουν τις οσμές από την αποχέτευση. Οι υποδομές της Παλιάς Πόλης δεν μπορούν να υποστηρίξουν την κινητικότητα που υπάρχει στην περιοχή με τον υπερτουρισμό. Ο Πρόεδρος του Εξωραϊστικού και Μορφωτικού Συλλόγου Νέας Χώρας Αναστάσιος Δημολίτσας τόνισε μεταξύ άλλων ότι το κύριο πρόβλημα που αντιμετωπίζει το παραλιακό μέτωπο της Νέας Χώρας και συγκεκριμένα η Ακτή Παπανικολή οπού βρίσκεται η δημοφιλής παραλία, είναι η υπερχείλιση από τα φρεάτια του αποχετευτικού συστήματος με πολύ μεγάλη συχνότητα κατά τους θερινούς μήνες. Ο Κώστας Κουργιαντάκης μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος Σταυρού (SEA), επεσήμανε ότι ο Σταυρός έχει ανάγκη από έργα υποδομής όπως το αντλιοστάσιο ανεπεξέργαστων λυμάτων που θα συνδέεται με τον βιολογικό καθαρισμό στον Κουμπελή και ότι το ζήτημα όμως δεν είναι αν πρέπει να γίνει, αλλά που πρέπει να γίνει. Ένα τέτοιο έργο οφείλει να κατασκευαστεί μακριά από παραλίες λουόμενων και μόνο έπειτα από την εκπόνηση και έγκριση μιας επίκαιρης Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, η οποία θα έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.
Ο Μιχαήλ Φουντουλάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής στη Σχολή Χημικών Μηχανικών & Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης, στην εισήγησή του για τα στάδια επεξεργασίας λυμάτων και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από διαρροές, τόνισε, μεταξύ άλλων, πόσο σημαντική είναι η επεξεργασία των υγρών αποβλήτων. Επεσήμανε ότι όταν υγρά απόβλητα καταλήγουν ανεπεξέργαστα στη θάλασσα, μειώνεται το οξυγόνο, κάτι που είναι ιδιαίτερα επιβλαβές για τους θαλάσσιους οργανισμούς. Για τη δημόσια υγεία, η επαφή με ανεπεξέργαστα λύματα μπορεί να οδηγήσει σε ασθένειες όπως ηπατίτιδα και γαστρεντερίτιδα.
Ο Παναγιώτης Αλεβαντής, φυσικός, πρώην στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αρθρογράφος, στην εισήγησή του για τη νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία σχετικά με την επεξεργασία αστικών λυμάτων, επεσήμανε μεταξύ άλλων ότι θα απαιτηθούν σημαντικές επενδύσεις για ανακαίνιση, αναβάθμιση και αντικατάσταση υφιστάμενων υποδομών επεξεργασίας αστικών λυμάτων και των συναφών δικτύων στο πλαίσιο ενός εθνικού προγράμματος προσαρμογής και επιμέρους ολοκληρωμένων σχεδίων διαχείρισης αστικών λυμάτων. Κι αυτό επειδή θα πρέπει να εξασφαλιστεί πέρα από την δευτεροβάθμια επεξεργασία (που πραγματοποιείται σήμερα) και επεξεργασία για την απομάκρυνση αζώτου και φωσφόρου (τριτοβάθμια για την αποφυγή φαινομένων ευτροφισμού) αλλά και μικρορύπων (τεταρτοβάθμια π.χ. για μικροπλαστικά). Επιπλέον, θα πρέπει να εξασφαλιστεί η επιτήρηση για ιούς και άλλους παθογόνους παράγοντες, καθώς και η πρόσβαση σε εγκαταστάσεις υγιεινής, ιδίως για ευπαθείς και περιθωριοποιημένες ομάδες. Ο ομιλητής τόνισε επίσης την υποχρέωση εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων για εγκαταστάσεις επεξεργασίας αστικών λυμάτων με βάση την ισχύουσα ήδη από αρκετά χρόνια ευρωενωσιακή νομοθεσία που προβλέπει συμμετοχή του ενδιαφερόμενου κοινού στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές. Υποχρέωση ενημέρωσης του κοινού υφίσταται και για την αδειοδότηση με δυνατότητα πρόσβασης στη δικαιοσύνη όταν αποδεικνύεται έννομο συμφέρον αλλά και από περιβαλλοντικές Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις.
Οι ομιλητές απάντησαν στις ερωτήσεις και τους προβληματισμούς των κατοίκων που αφορούσαν κυρίως τη σωστή λειτουργία του βιολογικού στον Κουμπελή και τους ελλιπείς ελέγχους, την αντιμετώπιση της δυσοσμίας και τη λήψη ορθών αποφάσεων για τη λειτουργία του αποχετευτικού συστήματος.
Στην ημερίδα παραβρέθηκαν, μεταξύ άλλων ο πρώην Δήμαρχος Χανίων Τάσος Βάμβουκας, ο πρώην Δήμαρχος Ακρωτηρίου Αντώνης Γιαννακάκης, ο Πρόεδρος του Σωματείου Επιχειρηματιών Εστίασης Νομού Χανίων Βασίλης Οικονομάκος, εκπρόσωποι του Πολιτιστικού Συλλόγου Αγίου Ονουφρίου, του Συλλόγου Κατοίκων του Αη Γιάννη, του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του 7ου Γυμνασίου, της Πρωτοβουλίας Ενεργών Πολιτών «Οξυγόνο», της Οικολογικής Πρωτοβουλίας Χανίων και μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ).
Από πολιτικούς φορείς παρών ήταν ο επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης Χανίων και δημοτικός σύμβουλος Χαράλαμπος Λουτσέτης, η δημοτική σύμβουλος της δημοτικής παράταξης «Όνειρο είναι τα Χανιά» Ζωή Γεωργούλα και ο περιφερειακός σύμβουλος της Λαϊκής Συσπείρωσης Αλέκος Μαρινάκης, ενώ χαιρετισμό απέστειλε ο βουλευτής Χανίων της Νέας Δημοκρατίας Αλέξανδρος Μαρκογιαννάκης.
Παρά το γεγονός ότι είχαν σταλεί εγκαίρως προσκλήσεις στη Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑΧ) και στη Δημοτική Αρχή, προκειμένου να συμβάλουν με τις γνώσεις και την εμπειρία τους στον σκοπό της ημερίδας, κανένας εκπρόσωπος των δύο αυτών φορέων δεν παρέστη στην ημερίδα. Η απουσία τους είχε ως αποτέλεσμα σημαντικά ερωτήματα των παρευρισκόμενων για την επίλυση των χρόνιων προβλημάτων τους να παραμένουν αναπάντητα. Η απουσία αυτή στερεί από τη δημόσια συζήτηση μια πολύτιμη ευκαιρία για ενημέρωση, διαφάνεια και συνεργασία με την κοινωνία. Οι εκπρόσωποι των συλλόγων δεσμεύτηκαν ότι θα συνεχίσουν τις κινητοποιήσεις, τη συνεργασία και τις προσπάθειες για έναν εποικοδομητικό δημοκρατικό διάλογο με όλους τους αρμόδιους φορείς.
Στο πλαίσιο της ημερίδας υπήρχε έκθεση φωτογραφίας με τίτλο «Τα Χανιά κάτω από την επιφάνεια: Φωτογραφική αποτύπωση των προβλημάτων του αποχετευτικού δικτύου», στην οποία παρουσιάστηκε φωτογραφικό υλικό και δημοσιεύσεις σχετικά με τα προβλήματα του αποχετευτικού δικτύου των Χανίων και τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και την κοινωνία.
