ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ - ΣΥΝΕΧΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

Προσωπική μαρτυρία «Δεν υπάρχει σεβασμός στην ταφή των νεκρών μας από COVID»

«Νοιώθω οργή» ήταν η πρώτη κουβέντα που μου είπε ο Μιχάλης στη συνάντηση μας. «Νοιώθω οργή η οποία όμως μου βγαίνει με ένα διαφορετικό τρόπο. Η οργή γίνεται μαρτυρία, γι΄αυτό βρίσκομαι εδώ, σαν μνημόσυνο της μητέρας μου, θέλω να ακουστεί αυτή η ιστορία, που δεν μου έχει δώσει τα περιθώρια να βιώσω τη θλίψη για την απώλεια του δικού μου ανθρώπου».

Ο Μιχάλης Φωτιάδης έχασε τη μητέρα του από COVID-19 στις 30 Δεκεμβρίου του 2020.

Η τελευταία φορά που είδε την κα. Αναστασία ήταν την ημέρα που έφυγε από το σπίτι της «όρθια» για να πάει στο νοσοκομείο, με ελαφρά συμπτώματα. Την είδε να κατεβαίνει μόνη της, με τα πράγματα της και να μπαίνει στο ασθενοφόρο.

Για όσο διάστημα διήρκησε η νοσηλεία της, μιλούσαν μόνο τηλεφωνικά. Άλλωστε δεν επιτρέπεται σε κανένα συγγενή να επισκεφτεί ασθενή με Covid-19 στο νοσοκομείο.

Οι ασθενείς βιώνουν το απόλυτο αίσθημα της μοναξιάς και το μόνο ανθρώπινο άγγιγμα που «απολαμβάνουν» είναι αυτό των γιατρών και των νοσηλευτών.

Η κα. Αναστασία, παρουσίασε ραγδαία επιδείνωση και έπειτα από τρεις εβδομάδες στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς, το τηλέφωνο του Μιχάλη χτύπησε και τον ενημέρωσαν ότι η μητέρα του πέθανε.

Το σοκ της απώλειας ήταν μεγάλο, αναμενόμενο και ανθρώπινο.

«Περιμένεις ότι θα μπορέσεις να κάνεις ότι χρειάζεται για να τιμήσεις το νεκρό σου»

Το δράμα όμως, όπως χαρακτηριστικά λέει ο Μιχάλης, ξεκίνησε την επόμενη μέρα. Στη νέα επέκταση του νεκροταφείου του Ευόσμου, στη Θεσσαλονίκη, έξι άνθρωποι, ντυμένοι με προστατευτικές στολές, μάσκες και γάντια, «αποχαιρετούσαν» τον δικό τους άνθρωπο, με έναν τρόπου που δεν μπορούσαν να κατανοήσουν.

Παντού σκαμμένοι λάκκοι, πεταμένα στέφανα, νερά, μπάζα, αδέσποτα σκυλιά, κρύο και βροχή. Ο χώρος που κλήθηκαν να αποχαιρετήσουν τον δικό τους άνθρωπο σε καμία περίπτωση δεν θύμιζε τους χώρους που φροντίζουμε να έχουμε για να απευθύνουμε τον ύστατο χαιρετισμό στους νεκρούς μας, όλη η διαδικασία σε τίποτα δε θύμιζε την κουλτούρα που έχουμε σαν λαός να τιμούμε τους νεκρούς μας.

Είναι κατανοητό όπως λέει και ο Μιχάλης, να λαμβάνονται αυστηρά μέτρα, να ακολουθούνται νέες πρακτικές λόγω της Πανδημίας. Αλλά η εμπειρία που βίωσε ο ίδιος απέχει πολύ από οτιδήποτε άλλο είχε στο μυαλό του ή μπορούσε να φανταστεί.

Σαν κανείς να μην σκέφτηκε ότι μέσα στον θρήνο και το πένθος, έχει χώρο η αξιοπρέπεια. Τόσο των νεκρών όσο και των ζωντανών που μένουν πίσω για να αποχαιρετήσουν.

Και η δική του η διαπίστωση έχει μια βαρύτητα παραπάνω. Ο Μιχάλης για πολλά χρόνια συμμετέχει σε ανθρωπιστικές αποστολές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και των Γιατρών χωρίς Σύνορα, σε χώρες του εξωτερικού. Σε εμπόλεμες ζώνες και σε χώρες με υγειονομική κρίση. Έχει βρεθεί στη Λιβερία, τη Σιέρα Λεόνε, τη Γουινέα και το Κονγκό στην επιδημία του Έμπολα.

Και μάλιστα εκεί το αντικείμενο της εργασίας του ήταν να ενημερώνει τις οικογένειες των νεκρών του θανατηφόρου Έμπολα, για τη διαδικασία της ταφής και να τους προετοιμάζει ψυχολογικά.

Η ειρωνεία της ζωής…. Έχασε τη μητέρα του από μια Πανδημία, την αποχαιρέτησε με πρωτόκολλο ταφής Έμπολα, που εφαρμόζεται στην Ελλάδα, τη μόνη χώρα της ΕΕ που ακολουθεί αυτή την πρακτική, και για τον ίδιο αλλά και τις 5000 και πλέον οικογένειες στη χώρα μας που έχασαν ανθρώπους από τον COVID-19, δεν υπήρξε καμία ενημέρωση, καμία πρόβλεψη, κανένα υποστηρικτικό πλαίσιο από την Πολιτεία.

Αντί αυτού βρέθηκαν σε μια πρόχειρη επέκταση νεκροταφείου, γεμάτη λάκκους, που περισσότερο θύμιζε χωματερή παρά κοιμητήριο.

«Το συλλογικό τραύμα»

Οι ασθενείς που βιώνουν τη μοναξιά της νοσηλείας, οι συγγενείς που αισθάνονται ανήμποροι να δώσουν την ελάχιστη βοήθεια και συμπαράσταση, η οικογένεια που αποχαιρετά το νεκρό της χωρίς καν να μπορέσει να τον δει για μια τελευταία φορά, τα πρόχειρα νεκροταφεία, οι δεκάδες ανοιγμένοι λάκκοι στο χώμα, η παντελής έλλειψη σεβασμού στο νεκρό και τους πενθούντες είναι τα νέα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της απώλειας την περίοδο που ζούμε. Η καταγραφή που γίνεται μέσα μας, είναι πολύ δύσκολο να ΜΗΝ αφήσει σημάδια, να μην δημιουργήσει τραύματα.

Η συλλογική μας μνήμη θα κουβαλά για δεκαετίες το τραύμα αυτό

Το πένθος που δεν βιώνεται. Την ματαίωση ότι δεν προσέφερες στον άνθρωπο σου όσα μπορούσες. Την ακύρωση των εθίμων μας, που φυσικά και πρέπει να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες αλλά με πρόβλεψη και φροντίδα γι΄αυτούς που μένουν πίσω και καλούνται να βιώσουν το πένθος και να κλείσουν τον κύκλο του θρήνου.

Ανδριανή Αγγελιδάκη/ neakriti.gr



ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ