Ο Ξενοφών Ζολώτας πέρα από διακεκριμένος οικονομολόγος που έφτασε ως τις κορυφαίες θέσεις του τραπεζικού συστήματος, ήταν και ένα άριστος και βαθύς γνώστης της ελληνικής γλώσσας.
Είναι χαρακτηριστικές οι δύο ομιλίες του στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο το 1957 και το 1959, όπου ως διευθυντής της Τράπεζας της Ελλάδος και διαχειριστής του ελληνικού Δημοσίου Χρέους, χρησιμοποίησε σχεδόν αποκλειστικά ελληνικές λέξεις. Δύο λόγοι που προκάλεσαν εντύπωση στο διεθνές στερέωμα και είχαν ως στόχο να αναδείξουν τον γλωσσικό πλούτο της χώρας μας και να στρέψει πάνω τα φώτα.
Ήθελε, επί της ουσίας να υπενθυμίσει στην ελίτ των τραπεζιτών και των ισχυρών της παγκόσμιας οικονομίας, την ύπαρξη της Ελλάδας, η οποία μόλις είχε βγει από τον Εμφύλιο πόλεμο, εντελώς κατεστραμμένη.
Ξενοφών Ζολώτας: Ο λόγος στο ΔΝΤ το 1957
Μιλώντας, λοιπόν, στη συνεδρίαση της Ουάσινγκτον, το ΔΝΤ ο Ξενοφών Ζολώτας χρησιμοποίησε στο σύνολο, ελληνικές λέξεις, πλην κάποιων άρθρων και συνδέσμων.
Η ομιλία του: «Kyrie. It is Zeus’ anathema on our epoch for the dynamism of our economies and the heresy of our economic methods and policies, that we should agonize between the Scylla of numismatic plethora and the Charybdis of economic anaemia.
It is not my idiosyncrasy to be ironic or sarcastic, but my diagnosis would be that politicians are rather cryptoplethorists. Although they emphatically stigmatize numismatic plethora, they energize it through their tactics and practices. Our policies should be based more on economic and less on political criteria.
Our gnomon has to be a metron between economic, strategic and philanthropic scopes. Political magic has always been antieconomic.
In our epoch, characterized by monopolies, oligopolies, monopsonies, monopolistic antagonism and polymorphous inelasticities, our policies have to be more orthological. But this should not be metamorphosed into plethorophobia which is endemic among academic economists.
Numismatic symmetry should not yperantagonize economic acme. A greater harmonization between the practices and numismatic archons is basic. Parallel to this, we have to synchronize and harmonize more and more our economic and numismatic policies panethnically.
These scores are more practicable now, when the prognostics of the political and economic barometer are halkyonic.
The history of our didymous organizations in this sphere, has been didactic and their gnostic practices will always be a tonic to the polyonymous and idiomorphous ethnical economies. The genesis of the programmed organization, will dynamize these policies. Therefore, I sympathize, although not without criticism on one or two themes, with the apostles and the hierarchy of our organizations in their zeal to program orthodox economic and numismatic policies.
I apologize for having tyrannized you with my hellenic phraseology.
In my epilogue, I emphasize my eulogy to the philoxenous autochthons of this cosmopolitan metropolis and my encomium to you kyrie, and the stenographers».
Ο Ξενοφών Ζολώτας (26 Απριλίου 1904 – 10 Ιουνίου 2004) γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στη Λειψία, και οικονομικά στο Παρίσι. Συνέχισε τις σπουδές του στην Αγγλία ενώ το 1931 εξελέγη τακτικός καθηγητής στην έδρα της Πολιτικής Οικονομίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ο Ξενοφών Ζολώτας επέδειξε πλούσιο συγγραφικό έργο, κυρίως οικονομικού περιεχομένου, μεγάλο μέρος του οποίου έχει μεταφραστεί σε ξένες γλώσσες. Το 1952 εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Κατέλαβε κορυφαίες θέσεις σε ελληνικούς και διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς, όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, τη Νομισματική Επιτροπή και την Οικονομική Επιτροπή της Ευρώπης. Ως Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος συνεισέφερε καθοριστικά στη Συμφωνία Σύνδεσης Ελλάδας- ΕΟΚ το 1962, σύμφωνα με την οποία η χώρα κατέστη το πρώτο συνδεδεμένο κράτος με την κοινότητα.
Για πρώτη φορά ανέλαβε κυβερνητικό αξίωμα ως Υπουργός Συντονισμού σε υπηρεσιακή κυβέρνηση το 1952. Το ίδιο χαρτοφυλάκιο ανέλαβε εκ νέου στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας του Κωνσταντίνου Καραμανλή.
Από τις 23 Νοεμβρίου 1989 ως τις 11 Απριλίου 1990 διετέλεσε Πρωθυπουργός, επικεφαλής Οικουμενικής Κυβέρνησης που στήριξαν η Νέα Δημοκρατία, το ΠΑΣΟΚ και ο Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου.
