Nέα απάτη στην Κρήτη με ψευδείς δηλώσεις στο πρόγραμμα “Ανακυκλώνω – ΑλλάΖΩ Θερμοσίφωνα” – Οι αιτήσεις και οι εγκεκριμένοι στο νησί

Το βαρέλι της διαφθοράς και της απάτης στο σκάνδαλο του OΠΕΚΕΠΕ, ως φαίνεται, δεν έχει πάτο και η “τεχνογνωσία” που απέκτησαν ορισμένοι με τα “μαϊμού αιγοπρόβατα, βοσκοτόπια, δικαιούχους και ΑΦΜ” έγινε “όχημα” και για άλλες “μπίζνες”, αρκεί να αφορούσαν επιδοτούμενα προγράμματα.

Η “Νέα Κρήτη” και το neakriti.gr αποκαλύπτουν μία ακόμη πτυχή, που θα προκαλέσει πάταγο αφού είναι μεν άσχετη με τις επιδοτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ, έγινε όμως χρήση στοιχείων, δεδομένων και “πελατών” ορισμένων ΚΥΔ, για να στηθεί μια ωραία “μπίζνα” λήψης επιδοτήσεων άκοπα σε “μαϊμού” συμμετοχή στο πρόγραμμα “Ανακυκλώνω – ΑλλάΖΩ Θερμοσίφωνα” του υπουργείου Περιβάλλοντος-Ενέργειας, που άνοιξε το 2023, εποχή που το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ ήταν στο απόγειό του.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, οι ίδιοι άνθρωποι με πρωταγωνιστικό ρόλο στην υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ και με ευθείες ή πλάγιες σχέσεις με ΚΥΔ στην Κρήτη, αλλά και αλλού, οι ίδιοι που ενεργοποιούσαν ΑΦΜ ως “δικαιούχους” και έπαιρναν ακόμη και το 50% αυτών των επιδοτήσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ, με τους ίδιους κωδικούς που είχαν στα χέρια τους, μαζί με τα στοιχεία ταυτότητας, ΑΦΜ κ.λπ., σε συνεννόηση με τους “δικαιούχους”, τους έφτιαχναν και αίτηση για συμμετοχή στο “Ανακυκλώνω – ΑλλάΖΩ Θερμοσίφωνα” και έτσι και εδώ, όπως και στον ΟΠΕΚΕΠΕ, άκοπα έπαιρναν “δικαιούχοι” και οι πρωταγωνιστές κι αυτής της μπίζνας μισά-μισά τα ποσά που ενέκρινε το επιδοτούμενο πρόγραμμα του ΥΠ.ΕΝ. Στο “κόλπο” χρησιμοποιούσαν “συνεργεία” ιδιωτικά που συγκρότησαν για να πάρουν από ρολόγια της ΔΕΗ αριθμούς παροχής και να τους βάζουν τυχαία στους αιτούντες στο πρόγραμμα, αφού το ζητούσε η πλατφόρμα του, με αποτέλεσμα αυτός ο αριθμός που ήταν στην αίτηση για το πρόγραμμα να εμφανίζεται σε άλλο όνομα από του πραγματικού κατόχου του αριθμού παροχής, προφανώς εν αγνοία του και εν αγνοία του προγράμματος, αλλά και του πραγματικού κατόχου της παροχής, αλλά και της ΔΕΗ. Το όλο σκηνικό ολοκληρώνεται με “συνεργασία” με ελάχιστα μεν, υπαρκτά δε καταστήματα, που δεν άλλαζαν φυσικά τον θερμοσίφωνα, απλά έδιναν παραπειστικά τιμολόγια για μια “μαϊμού” διαδικασία με την ανάλογη προμήθεια από τους “αρχιτέκτονες της μπίζνας”.

Οι τελευταίοι είναι πρόσωπα που κάποια εξ αυτών “πρωταγωνιστούν” και στον “καταπιόνα” του ΟΠΕΚΕΠΕ. Η υπόθεση “έσκασε” μεταξύ Μαρτίου και Απριλίου φέτος, οπότε έγιναν τελικά με 1,5 χρόνο καθυστέρηση οι πληρωμές του προγράμματος.

Το Πρόγραμμα “Ανακυκλώνω-ΑλλάΖΩ Θερμοσίφωνα”

Το “Ανακυκλώνω-ΑλλάΖΩ Θερμοσίφωνα” ήταν πρόγραμμα επιδότησης για την αντικατάσταση ενεργοβόρων ηλεκτρικών θερμοσιφώνων με σύγχρονους ηλιακούς θερμοσίφωνες, με παράλληλη ανακύκλωση του παλιού συστήματος. Εφόσον είχες ενταχθεί σε αυτό, πήγαινες τον ηλεκτρικό σου θερμοσίφωνα σε κατάστημα που είχε συμβληθεί με το πρόγραμμα, έπαιρνες ένα νέο ηλιακό με επιδότηση από 50% έως 60%, πλήρωνες και έπαιρνες τιμολόγια και παραστατικά, για να λάβεις στη συνέχεια το ποσό της επιδότησης, μέσω ηλεκτρονικής επιταγής. Η υλοποίηση του προγράμματος έγινε μέσω της Επιτελικής Δομής ΕΣΠΑ του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ).

Η προκήρυξη του προγράμματος δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ και ο οδηγός ανακοινώθηκε στις 9 Μαΐου 2023. Η πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων άνοιξε την Τετάρτη 10 Μαΐου 2023. Η λήξη των αιτήσεων ήταν στις 20 Ιουνίου 2023. Μετά την ανακοίνωση των προσωρινών αποτελεσμάτων, υπήρχε περίοδος ενστάσεων 7 ημερών, και μετά την εξέταση των ενστάσεων εκδόθηκαν οι οριστικοί πίνακες. Μετά τις ενστάσεις και τη διαδικασία ελέγχου, η Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. (ο ενδιάμεσος φορέας διαχείρισης) καθυστέρησε την εκκαθάριση των τιμολογίων και τη μεταφορά κονδυλίων από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η νέα ΚΥΑ του Αυγούστου 2024 ρυθμίζει ρητά τον τρόπο πληρωμής των επιταγών, πράγμα που δείχνει ότι το υπουργείο προετοίμαζε τη σταδιακή εκκαθάριση σε συνεργασία με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα ή άλλους ενδιάμεσους φορείς. Οι πρώτες πραγματικές καταβολές (είτε στους εμπόρους είτε στους δικαιούχους μέσω εξόφλησης τιμολογίων) έγιναν τον Απρίλιο-Μάιο του 2025, δηλαδή σχεδόν 11 μήνες μετά τη λήξη του προγράμματος και πάνω από ενάμιση χρόνο μετά την προκήρυξή του.

Οι ωφελούμενοι του προγράμματος

Στο πρόγραμμα υπήρχαν εισοδηματικά κριτήρια για να ενταχθείς:

Τα μέγιστα ποσά επιδότησης

Τρεις ήταν κατά βάση οι κατηγορίες με μέγιστα ποσά επιδότησης:

Ηλιακός θερμοσίφωνας:
• Έως 1.020 € για ευάλωτα νοικοκυριά.
• Έως 700 € για τα υπόλοιπα νοικοκυριά. 

Αντλία θερμότητας:
• Έως 6.000 € ανά νοικοκυριό (επιδοτείται το 50% του κόστους). 

Συνδυαστικά πακέτα (εξοπλισμός + υπηρεσίες):
• Μέχρι 7.440 € συνολικά σε ειδικές περιπτώσεις ή συνδυαστικά πακέτα (επιδοτείται το 50% του κόστους). 

Οι αιτήσεις και οι εγκεκριμένοι στην Κρήτη

Το πρόγραμμα “Ανακυκλώνω- ΑλλάΖΩ Θερμοσίφωνα” είχε διαθέσιμο προϋπολογισμό 100 εκατομμύρια ευρώ από το ΕΣΠΑ 2014-2020. Στους προσωρινούς πίνακες εγκρίθηκαν 95.861 αιτήσεις, με συνολικό κόστος 99.984.006 € ΕΣΠΑ +3 Από την Περιφέρεια Κρήτης, 6.614 αιτήσεις ήταν αυτές που βρέθηκαν στους προσωρινούς πίνακες. Τελικά στους οριστικούς πίνακες εγκρίθηκαν 7.110 αιτήσεις από την Περιφέρεια Κρήτης. Όμως, όσοι “έστησαν το κόλπο” στις αιτήσεις που κατέθεταν μέσω των στοιχείων των “πελατών” τους που είχαν στα ΚΥΔ τους, έβαζαν τις αιτήσεις στις ανώτερες κατηγορίες ποσών κυρίως με την κατηγορία “αντλίες θερμότητας”.

Ηλεκτρικά ρολόγια, ψεύτικες αιτήσεις και πραγματικά ευρώ, το νέο κύκλωμα στην Κρήτη

Η μεταξύ τους συμφωνία, των επιλήψιμων ΚΥΔ και των “πελατών”, ήταν 50-50 η μοιρασιά στο ποσό και στις περισσότερες περιπτώσεις μοιράζονταν κατά μέσο όρο 4 χιλιάδες ευρώ, από 2 χιλιάδες ευρώ, με επιπλέον ένα ποσό για το κατάστημα που εξέδιδε τιμολόγια για την ανύπαρκτη ανταλλαγή θερμοσίφωνα. Με τους κωδικούς τους στο TAXISnet, τα στοιχεία ΑΦΜ, ταυτότητας, το iban τους, στη διάθεση των συγκεκριμένων ΚΥΔ στην Κρήτη από τη “φάμπρικα” του ΟΠΕΚΕΠΕ, όλα ήταν απλά και για την “αρπαχτή” στο πρόγραμμα “Ανακυκλώνω – ΑλλάΖΩ Θερμοσίφωνα”. Οι “αρχιτέκτονες” και του “κόλπου” αυτού, είτε εντόπισαν οι ίδιοι, είτε ενημερώθηκαν από κάπου κεντρικά – γιατί αδυνατούμε να δεχτούμε ότι δε συνέβη και αλλού στην Ελλάδα – πάτησαν πάνω σε ένα “παράθυρο” στο πρόγραμμα και την αποκλειστική του ηλεκτρονική πλατφόρμα γι’ αυτό του “Ανακυκλώνω – ΑλλάΖΩ Θερμοσίφωνα”. “Παράθυρο” που θα μπορούσε να επιτρέψει συμμετοχή μη πραγματικών δικαιούχων ή να δημιουργήσει περιθώριο καταστρατήγησης. Μάλιστα, κατά πληροφορίες, στις 7.110 εγκεκριμένες αιτήσεις της Κρήτης, οι “αρχιτέκτονες του κόλπου” πέτυχαν να βάλουν στο “χέρι” κοντά στο 60%, περίπου 4 χιλιάδες αιτήσεις. Ανάμεσά τους το “πελατολόγιο” των ΚΥΔ τους, μεταξύ τους και αλλοδαποί αγνώστου διαμονής ή ειδικές κατηγορίες, που ήταν αδύνατον ούτε δικό τους ρολόι να διαθέτουν, ούτε ενοικιαστές σε σπίτι με παροχή να είναι ή ομάδες με ένα ή δύο ρολόγια το πολύ που όλοι οι αιτούντες τα δήλωναν.

Ποιο “κενό” του προγράμματος εκμεταλλεύτηκαν

Το πρόγραμμα προέβλεπε, σύμφωνα με τον Οδηγό Εφαρμογής (έκδοση ΥΠ.ΕΝ., Μάιος 2023), την εξής διάταξη, που όμως είχε ένα κραυγαλέο κενό:
«Η αίτηση δύναται να υποβληθεί από φυσικό πρόσωπο που έχει στην κατοχή του κύρια κατοικία, ανεξαρτήτως εάν είναι κύριος ή ενοικιαστής αυτής». 
Επίσης:

«Δεν απαιτείται ταυτοπροσωπία μεταξύ του ΑΦΜ του δικαιούχου και του ΑΦΜ του κατόχου της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος» (πηγή: Οδηγός Εφαρμογής, σελ. 12-13) allazothermosifona.gov.gr.

Ο αιτών μπορεί να είναι φυσικό πρόσωπο που κατοικεί σε κύρια κατοικία, ανεξαρτήτως ιδιοκτησίας (δηλαδή ιδιοκτήτης ή ενοικιαστής).

Και το κρίσιμο σημείο:
«Δεν απαιτείται ταυτοπροσωπία μεταξύ του ΑΦΜ του δικαιούχου και του ΑΦΜ του κατόχου της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος».

Δηλαδή, ο αιτών δε χρειάζεται να είναι ο κάτοχος του ρολογιού ΔΕΗ. Αυτό έγινε για να μπορούν να συμμετάσχουν οι ενοικιαστές, που συχνά έχουν διαφορετικό ΑΦΜ στο ρολόι από τον ιδιοκτήτη.

Αυτή η πρόβλεψη, παρότι θεμιτή (για να μη μείνουν έξω οι ενοικιαστές), δημιούργησε τεράστιο “παράθυρο” καταστρατήγησης, ειδικά όταν δεν υπήρχε αυτόματος έλεγχος συσχέτισης:

– Δεν υπήρχε υποχρεωτική επαλήθευση ότι ο αιτών όντως κατοικεί στη διεύθυνση της παροχής (π.χ. μέσω Ε1 ή Ε9).
– Δεν υπήρχε αυτόματη αντιστοίχιση του αριθμού παροχής με τη φορολογική δήλωση του αιτούντος. 

Άρα, οποιοσδήποτε είχε έναν πραγματικό αριθμό παροχής μπορούσε να τον δηλώσει στην αίτηση, εφόσον έμπαινε με έγκυρους κωδικούς TAXISnet στην πλατφόρμα του προγράμματος που δεν “οδηγούσε” πουθενά και σε καμία άλλη διασταύρωση.

Εφόσον το σύστημα δε ζητούσε απόδειξη κατοίκησης (λογαριασμό, μισθωτήριο, δήλωση κύριας κατοικίας), δεν μπορούσε να απορρίψει την αίτηση ως «μη ταυτοποιημένη».

Ιδιωτικά συνεργεία φωτογράφιζαν αριθμούς παροχής σε ρολόγια της ΔΕΗ

“Οι αρχιτέκτονες του κόλπου” συγκρότησαν ιδιωτικά συνεργεία ή με ενδιάμεσους συνέλεγαν πραγματικούς αριθμούς παροχής ΔΕΗ φωτογραφίζοντάς τους (π.χ. από πολυκατοικίες, αγροτικά ρολόγια, αποθήκες). Είχαν πρόσβαση σε στοιχεία ή κωδικούς TAXISnet πραγματικών φυσικών προσώπων (πιθανόν μέσω των ΚΥΔ ή συνεργατών τους). Υπέβαλλαν αιτήσεις εξ ονόματος αυτών, δηλώνοντας παροχές που δεν ήταν δικές τους, χωρίς να μπορεί να το αντιληφθεί η πλατφόρμα, ούτε ο πραγματικός φυσικά κάτοχος του αριθμού παροχής. Επειδή το σύστημα της πλατφόρμας του προγράμματος του ΥΠ.EN. δε ζητούσε απόδειξη κατοίκησης, ούτε έκανε cross-check ΑΦΜ – παροχής, οι αιτήσεις εγκρίνονταν κανονικά. Από το Πληροφοριακό Σύστημα του ΥΠ.ΕΝ. (όπως λειτουργεί στα “ΑλλάΖΩ Συσκευή / Θερμοσίφωνα”) οι έλεγχοι επικεντρώνονταν σε εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια του αιτούντος. Ο αριθμός παροχής χρησιμοποιούνταν μόνο για να δηλωθεί το σημείο εγκατάστασης της συσκευής, όχι για επαλήθευση ιδιοκτησίας ή κατοίκησης. Δεν υπάρχει επίσης API που να διασταυρώνει live τον ΑΦΜ της αίτησης με τον κάτοχο παροχής στον ΔΕΔΔΗΕ. Άρα το κενό υπήρχε θεσμικά και τεχνικά, όχι ως “χακάρισμα”, αλλά ως παράλειψη ασφαλείας του σχεδιασμού.

Το πρόγραμμα δηλαδή “ΑλλάΖΩ Συσκευή / Θερμοσίφωνα” είχε ενσωματωμένο “παράθυρο” καταστρατήγησης, το οποίο προκύπτει ευθέως από τη φράση του Οδηγού:

«Δεν απαιτείται ταυτοπροσωπία μεταξύ του ΑΦΜ του δικαιούχου και του ΑΦΜ του κατόχου της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος». 

Αυτό, σε συνδυασμό με την έλλειψη μηχανισμού επαλήθευσης κατοίκησης, επίτρεψε τεχνικά την υποβολή αιτήσεων με “δανεικές” παροχές – οργανωμένη εκμετάλλευση με χρήση πραγματικών αριθμών παροχών. Με άλλα λόγια, το πληροφοριακό σύστημα του προγράμματος επαλήθευε την ταυτότητα του αιτούντος (μέσω TAXISnet), αλλά όχι τη σχέση του με την παροχή που δήλωνε.

Ο αριθμός παροχής ΔΕΗ λειτουργούσε αποκλειστικά ως “σημείο εγκατάστασης” της συσκευής και όχι ως στοιχείο ιδιοκτησίας ή κατοίκησης, χωρίς να ζητείται απόδειξη κύριας κατοικίας (μέσω Ε1, Ε9, μισθωτηρίου ή λογαριασμού). Το αποτέλεσμα ήταν ότι, εφόσον ένας τρίτος είχε πρόσβαση σε πραγματικούς αριθμούς παροχής (π.χ. μέσω συνεργείων ή καταγραφής ρολογιών), και ταυτόχρονα σε στοιχεία ή κωδικούς TAXISnet πολιτών (π.χ. μέσω ΚΥΔ του ΟΠΕΚΕΠΕ, λογιστικών γραφείων ή ενδιάμεσων διαχειριστών), μπορούσε να υποβάλλει αιτήσεις στο όνομά τους, δηλώνοντας παροχές που δεν του ανήκαν.

Η πλατφόρμα, χωρίς ενσωματωμένο έλεγχο “ΑΦΜ – αριθμού παροχής”, αποδεχόταν τις αιτήσεις ως έγκυρες και εκχωρούσε voucher επιδότησης, χωρίς να εντοπίζει την αναντιστοιχία. Έτσι, η επιλογή του ΥΠ.ΕΝ. να μην απαιτεί ταυτοπροσωπία και να μην προβλέπει υποχρεωτικό έλεγχο κατοίκησης ή σύνδεσης του αιτούντος με την παροχή μετέτρεψε το πρόγραμμα σε πεδίο κατάχρησης – επιτρέποντας, ουσιαστικά, την υποβολή “εικονικών αιτήσεων” από φυσικά πρόσωπα που ουδέποτε διέμεναν ή κατείχαν το ακίνητο της δηλωθείσας παροχής. Το κενό αυτό δεν οφείλεται σε τεχνικό σφάλμα, αλλά σε σχεδιαστική αστοχία του ίδιου του κανονιστικού πλαισίου, το οποίο δεν ενσωμάτωσε στοιχειώδεις διασταυρώσεις δεδομένων (όπως γίνεται, για παράδειγμα, στα προγράμματα “Εξοικονομώ” ή “ΑλλάΖΩ Συσκευή”).

Η απουσία αυτών των ελέγχων κατέστησε πρακτικά ανέλεγκτη την αυθεντικότητα χιλιάδων αιτήσεων, με αποτέλεσμα να υπάρχει ισχυρή εκτεταμένη καταστρατήγηση μέσω δικτύων ενδιάμεσων ή συνεργείων που αξιοποίησαν τον συνδυασμό πραγματικών παροχών και ξένων φορολογικών στοιχείων.

Τι συνέβη στην Κρήτη:Το θέμα άρχισε να “κυκλοφορεί” μετά από καταγγελίες ανθρώπων

Κατά πληροφορίες, μόνο στην Κρήτη, αυτό το “σύστημα” λειτούργησε τουλάχιστον μέσω 10 ΚΥΔ, με τα 5 εξ αυτών στο Ηράκλειο και με άγνωστο το τι έχει συμβεί στην υπόλοιπη Ελλάδα. Το θέμα άρχισε να “κυκλοφορεί”, μετά από καταγγελίες ανθρώπων, που εμφανίστηκαν και ωφελούμενοι σε αυτό το πρόγραμμα και ωφελούμενοι στις επιδοτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ, αλλά χωρίς να έχουν λάβει όμως τα λεφτά της “μοιρασιάς” από το “ΑλλάΖΩ Συσκευή /Θερμοσίφωνα”.

Φοβούμενοι ότι μετά τις παράνομες επιδοτήσεις που λάμβαναν, έστω και σε μικροποσά στον ΟΠΕΚΕΠΕ, θα βρεθούν μπλεγμένοι και σε αυτό και μάλιστα χωρίς να έχουν πάρει και αυτά που τους έταξαν, άρχισαν τις καταγγελίες. Η υπόθεση κατά πληροφορίες έχει έρθει με υπομνήματα σε γνώση της Οικονομικής Αστυνομίας, ενώ και το ΥΠ.ΕΝ., μετά από καταγγελίες, κινείται αρχικά στα πλαίσια εσωτερικού ελέγχου.

Την ίδια ώρα, προβληματισμός υπάρχει για το τι θα συμβεί αν αρχίσουν να καλούνται δεκάδες άνθρωποι που έχουν με πραγματικά στοιχεία τον αριθμό παροχής από το ρολόι της ΔΕΗ στο όνομά τους, αλλά έχουν πλήρη άγνοια ότι αυτός χρησιμοποιήθηκε από άλλο όνομα για επιδότηση στο πρόγραμμα “ΑλλάΖΩ Συσκευή /Θερμοσίφωνα”, φυσικά για την “αρπαχτή” και χωρίς ποτέ να υπάρξει αλλαγή θερμοσίφωνα. Ομοίως, τα λίγα αυτά καταστήματα που ήδη αναζητούνται, που εξέδιδαν τιμολόγια για αντικατάσταση ηλεκτρικού με ηλιακό θερμοσίφωνα ή αντλίες θερμότητας που όμως ήταν “μούφα” αντικατάσταση, πώς θα δικαιολογήσουν και τους παλιούς προς ανακύκλωση και τους υποτίθεται ηλιακούς και αντλίες θερμότητας που παρέδιδαν;

Αντί επιλόγου – Τα “φώτα στη μάσα” μας τα έχουν αλλάξει

Τελικά στην Ελλάδα και ειδικά στην Κρήτη δεν πρόκειται να πλήξουμε με τίποτα. Την ώρα που το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι σε πλήρη εξέλιξη αποκαλύψεων, άνθρωποι με ρόλους- “κλειδί” σε αυτό στο νησί μας, την “τεχνογνωσία” της απάτης, τα ίδια πρόσωπα ως φαίνεται την επέκτειναν εκ παραλλήλου και σε άλλα επιδοτούμενα προγράμματα, και όχι μόνο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, αλλά και άλλων υπουργείων. “Θερμοσίφωνα” μπορεί να μην άλλαξαν, αλλά τα “φώτα στη μάσα” μας τα έχουν αλλάξει…

Ως φαίνεται η κτήση “τεχνογνωσίας στην απάτη” με επίκεντρο τον ΟΠΕΚΕΠΕ βρήκε πεδίο εφαρμογής μέχρι και στους θερμοσίφωνες… 
 

Πηγή: neakriti.gr