Το παιδί αυτό μπορεί να είναι για τους δασκάλους και τους συμμαθητές του το “μαύρο πρόβατο” της τάξης, ο “ταραξίας” ο “χαζός”, ο “ψεύτης”, ο “τεμπέλης”, ο “κακομαθημένος”.
Είναι όλα αυτά, ή μήπως πάσχει από μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή που ονομάζεται ΔΕΠΥ, δηλαδή διαταραχή ελλειμματικής προσοχής, με ή χωρίς υπερκινητικότητα;
«Σχεδόν το 7% των παιδιών πάσχουν από ΔΕΠΥ, το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα έντονο και στην Κρήτη, ωστόσο υπάρχει άγνοια τόσο στην οικογένεια, όσο και στην εκπαιδευτική κοινότητα και πολλά από αυτά δεν έχουν διαγνωστεί ή είναι υποδιαγνωσμένα» υποστηρίζει ο παιδοψυχίατρος του ΠΑΓΝΗ, κ. Γιώργος Σαμιωτάκης.
Μείζον πρόβλημα είναι και η έλλειψη δημόσιων δομών υγείας, που δεν επιτρέπουν στους γονείς να ζητήσουν βοήθεια, καθώς πλέον σε πάρα πολλές περιπτώσεις ο ιδιωτικός τομέας είναι μονόδρομος.
Πρόκειται για την συχνότερη παιδοψυχιατρική διάγνωση στη σχολική ηλικία, σύμφωνα με την παιδοψυχίατρο Τέρψη Κόρπα, πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης της ΔΕΠΥ, με αφορμή το πανελλήνιο συνέδριο που πραγματοποιείται από τις 29 Σεπτεμβρίου έως την 1η Οκτωβρίου στο Ηράκλειο και απευθύνεται σε ειδικούς της ψυχικής υγείας.
Τα κύρια συμπτώματα ανήκουν σε δυο κατηγορίες και μπορεί κάποια παιδιά να έχουν προβλήματα μόνο από τη μια κατηγορία συμπτωμάτων:
Απροσεξία: το παιδί δεν μπορεί να συγκεντρωθεί, αποσπάται εύκολα από άσχετα ερεθίσματα, δεν δίνει σημασία στις λεπτομέρειες, σπάνια ακολουθεί σωστά τις οδηγίες, ξεχνά ή χάνει τα πράγματά του και είναι γενικά ανοργάνωτο.
Υπερκινητικότητα – Παρορμητικότητα: το παιδί κινείται συνεχώς άσκοπα και υπερβολικά για την ηλικία του, τρέχει, σκαρφαλώνει, σηκώνεται όταν δεν επιτρέπεται, δεν σκέπτεται πριν αντιδράσει, δυσκολεύεται να περιμένει τη σειρά του, δεν ακολουθεί τους κανόνες, μιλά συνεχώς και παρεμβαίνει στους άλλους.
Αυτά τα συμπτώματα επηρεάζουν σημαντικά την σχολική επίδραση, την οικογενειακή καθημερινότητα και την κοινωνική προσαρμογή των παιδιών ενώ προκαλείται και σοβαρή δυσλειτουργία στον γνωστικό, συναισθηματικό και κοινωνικό τομέα.
Επιπλέον, τα παιδιά με ΔΕΠΥ έχουν συχνότερα και σοβαρότερα ατυχήματα σε σχέση με τα υπόλοιπα παιδιά.
(Ο παιδοψυχίατρος του ΠΑΓΝΗ κ. Γιώργος Σαμιωτάκης)
Η διαταραχή αυτή σχετίζεται κυρίως με τη δομή, το μεταβολισμό και τη λειτουργία κάποιων περιοχών του εγκεφάλου. Η κληρονομικότητα φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο και οι σύγχρονες μελέτες χαρακτηρίζουν τα γονίδια ως την κύρια αιτία της. Επιπλέον, η πρόωρη γέννηση, το κάπνισμα, το αλκοόλ, το υπερβολικό στρες της μητέρας στη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή ο εγκεφαλικός τραυματισμός μπορεί να σχετίζονται με ανάπτυξη ΔΕΠΥ.
Ο παιδοψυχίατρος υπογραμμίζει την ανάγκη της έγκαιρης διάγνωσης για να ακολουθήσει η θεραπεία που γίνεται με φάρμακα από την ηλικία των 6-7 ετών και ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις.
Χωρίς έγκαιρη αντιμετώπιση, η ΔΕΠΥ οδηγεί σε σημαντικά προβλήματα, καθώς έχει μακροχρόνιες επιδράσεις που εμποδίζουν την προσαρμογή στις απαιτήσεις της ενήλικης ζωή.
