Δυναμικά έχει μπει στα δρώμενα του τόπου μας ο Σύλλογος Αναβίωσης και Διάσωσης της πολιτιστικής κληρονομιάς της Επαρχίας Κισάμου «Οι Κισαμίτες», με στόχο την ανάδειξη της πλούσιας Κισαμίτικης ιστορίας.
Ο Σύλλογος, τιμώντας την 200η επέτειο από την κατάληψη της Γραμπούσας (1825) διοργάνωσε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα εκδήλωση την Τετάρτη 30 Ιουλίου στην πλατεία Τζανακάκη στο Καστέλλι.
Αναφερόμενος στο σκεπτικό της εκδήλωσης ο νεοσύστατος Σύλλογος επισημαίνει: «Η ιστορία της Γραμπούσας στην επανάσταση του 1821, αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα κεφάλαια, όχι μόνο της Ιστορίας της επαρχίας Κισάμου, αλλά της νεότερης Ιστορίας μας γενικότερα. Αυτό το ιστορικό κεφάλαιο χρειάζεται να ερευνηθεί καλύτερα, να εκτιμηθεί αντικειμενικότερα και να γραφτεί ξανά. Η στρατηγική θέση της Γραμπούσας, στο θαλάσσιο πέρασμα μεταξύ Πελοποννήσου και Κρήτης, ήταν η αιτία να συντελεστούν σε αυτήν την ξερή πέτρα μεγάλης σημασίας γεγονότα. Η κατάληψη του περιμάχητου φρουρίου της ήταν βασικό μέλημα των χριστιανών της Κρήτης στην επανάσταση του 1821, για να εξασφαλίσουν μια απόρθητη στρατιωτική βάση και ένα ασφαλές καταφύγιο για τις οικογένειές τους, όπως γράφει για τα γεγονότα ο Αρχειονόμος του Ιστορικού Αρχείου Κρήτης, Κωνσταντίνος Φουρναράκης».
Και καταλήγει: «Ο Σύλλογος μας, «Οι Κισσαμίτες», θεωρεί χρέος του την πραγματοποίηση αυτής της εκδήλωσης ως ελάχιστο φόρο τιμής σ’ Εκείνους που μας χάρισαν την ελευθερία με τους Αγώνες και τις θυσίες τους.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με την είσοδο του ιερού λάβαρου της επανάστασης με αρματωμένους άντρες με φορεσιές και άρματα της εποχής της επανάστασης και συμμετείχαν η ομάδα αναπαραστάσεων «Οι Καλησπέρηδες», ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Το Ρόδο» και ομάδα αρματωμένων του συλλόγου «Οι Κισαμίτες».
Ακολούθησε επιμνημόσυνη δέηση για τους ήρωες της επανάστασης από το Μητροπολίτη Κισάμου & Σελίνου κ. Αμφιλόχιο, σύντομη ομιλία από τον Κωνσταντίνο Φουρναράκη, παρουσίαση – αφήγηση των γεγονότων από τον ηθοποιό Μιχάλη Αεράκη (με βάση κείμενο του ιστορικού Γιάννη Σκαλιδάκη) και στη συνέχεια τραγούδι και χορός από τους:
Παραδοσιακό Σύλλογο Νομού Χανίων «Τα Σφακιά», Ριζίτικη και Χορευτική Ομάδα Σφακίων, Πολιτιστικό – Παραδοσιακό Σύλλογο Σελίνου – Ριζίτικη και Χορευτική Ομάδα, Πολιτιστικό Σύλλογο «Το Ρόδο», Ομάδα ιστορικών αναπαραστάσεων «Οι Καλησπέρηδες», Σύλλογο Ριζιτών Κισάμου «Η Κίσαμος» και Σύλλογο Αναβίωσης και Διάσωσης της Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Επαρχίας Κισάμου «Οι Κισαμίτες».
Μουσική και τραγούδι από τους: Αντώνη Μαρτσάκη, Νίκο Μαρεντάκη, Λευτέρη Κουμή, Στρατή Σκαράκη, Χαράλαμπο Πιτροπάκη, Κανάκη Κοζωνάκη και Κώστα Καρτσωνάκη.
