ΚΡΗΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

«Γολγοθάς» στην Κρήτη: Δυσοίωνο το μέλλον των συντάξεων, σύμφωνα με τον Σάββα Ρομπόλη

Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση της κυβέρνησης κοστίζει 78 δισ. ευρώ για να αποσπάσει τμήμα από τη διανεμητική σύνταξη της νέας γενιάς και να τη μεταφέρει στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα, υποστήριξε ο ομότιμος καθηγητής Οικονομικών Κοινωνικής Πολιτικής του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου και πρώην επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ την περίοδο 1990-2013, Σάββας Ρομπόλης. Οι αλλαγές που θα έρθουν στα ασφαλιστικά ταμεία είναι σημαντικές, γιατί θα υπάρξει ένα κόστος μετάβασης στα 78 δισ. ευρώ, ενώ την ίδια στιγμή αναμένονται σοβαρές κοινωνικές ανισότητες. Όπως υποστήριξε, μεταξύ άλλων, ο κ. Ρομπόλης, δεν αναμένεται κρίση στα ασφαλιστικά ταμεία το 2032.

Ειδικότερα, σε μία συζήτηση εφ’ όλης της ύλης, ο κ. Ρομπόλης μίλησε για το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας μας. Αρχικά, το ζήτημα που τέθηκε είναι εάν το ασφαλιστικά ταμεία είναι βιώσιμα, λαμβάνοντας υπόψη τις αντικειμενικές συνθήκες που επικρατούν. Η έξαρση της “μαύρης” εργασίας και το έντονο δημογραφικό πρόβλημα διαμορφώνουν συνθήκες κρίσης του ασφαλιστικού τύπου, όπως έχουν επισημάνει άνθρωποι του δημόσιου λόγου. Απέναντι σε αυτήν την τοποθέτηση, ο κ. Ρομπόλης απάντησε: «Θεωρώ ότι είναι μια ρηχή και επιφανειακή προσέγγιση όποιος καταδικάζει το αναδιανεμητικό μοντέλο. Η δική μου έρευνα προτάσσει πως το σύστημα είναι βιώσιμο μέχρι το 2070 και σήμερα οι συνταξιοδοτικές δαπάνες είναι 13,4% του ΑΕΠ σε σχέση με το μνημονιακό πλαφόν που είναι 16,2% του ΑΕΠ. Το 2070 θα φτάσει το 12% του ΑΕΠ. Η σύνταξη είναι 950 ευρώ μεικτά, κύρια και επικουρική, και το 2070 θα είναι 970 ευρώ. Και η προσέγγιση η δική μας είναι πως, εφόσον δεν ξεπερνάμε το 16,2% που είναι το μνημονιακό πλαφόν, πρέπει να αυξήσουμε τα ποσοστά αναπλήρωσης για τη νέα γενιά, έτσι ώστε όταν φτάσουμε το 2050 να αγγίξουμε το μέσο επίπεδο των συντάξεων που είναι 950 ευρώ».

Ο κ. Ρομπόλης επέκρινε τη στάση της Πολιτείας που άλλαξε το ασφαλιστικό σύστημα. Πιο συγκεκριμένα, η τωρινή νέα γενιά δε θα λάβει τη σύνταξή της όπως τη λάμβαναν οι μεταπολεμικές γενιές στη βάση ενός διαγενεακού μοντέλου, όπου η μία γενιά χρηματοδοτεί την άλλη. Αλλά παρατηρείται απόσπαση του ενός τμήματος της διανεμητικής σύνταξης στην κεφαλαιοποιητική σύνταξη. Αυτό το κόστος μετάβασης αγγίζει τα 78 δισ. ευρώ που θα αναγκαστεί να πληρώσει το ελληνικό κράτος μέχρι το 2050.

«Πρέπει να παραμείνουμε στο αναδιανεμητικό σύστημα. Προσωπικά με βρίσκει αντίθετο το γεγονός πως έγινε απόσπαση της επικουρικής σύνταξης στη νέα γενιά από το αναδιανεμητικό σύστημα και το πήγαν στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα. Αυτό που υπογραμμίζω είναι πως υπάρχει ένα κόστος μετάβασης κοντά στα 78 δισ. ευρώ. Αυτά τα 78 δισ. ευρώ προστίθενται στο δημόσιο χρέος μέχρι το 2050. Με αυτόν τον τρόπο, φέρνει σε δύσκολη θέση την ελληνική κοινωνία, αλλά θα υπάρξει και μεγάλη επισφάλεια στους νέους σε επίπεδο επικουρικής σύνταξης τα επόμενα 30-40 χρόνια. Θεωρώ πως η απόφαση της κυβέρνησης έγινε χωρίς μαθηματικούς υπολογισμούς. Δεν μπορώ να σκεφτώ μια χώρα της Ε.Ε. να προχωράει σε διάφορες οικονομικές και κοινωνικές πολιτικές με φόντο να προκαλέσει επικοινωνιακά “πυροτεχνήματα” και όχι να υπάρξουν μετρήσιμα αποτελέσματα. Νομίζω πως οι δημόσιες πολιτικές, όπως επικρατούν στην Ελλάδα, εξαντλούνται καθαρά σε επίπεδο εξαγγελιών και αυτό αποβαίνει εις βάρος του ελληνικού λαού. Και για να μην ξαναπάθουμε ό,τι πάθαμε πριν μία δεκαετία, θα πρέπει το κράτος και οι φορείς του να ελέγχουμε ό,τι κάνουμε. Θα υπάρχουν επιπτώσεις τα επόμενα 30-40 χρόνια», είπε.

Οι μισθοί συρρικνώνονται

Μεταξύ άλλων, ο κ. Ρομπόλης επισήμανε: «Πάμε σε φθίνουσα πορεία. Οι μισθοί, το κοινωνικό κράτος και το εκπαιδευτικό σύστημα συρρικνώνονται. Χρειάζονται επιλεγμένες, οραματικές πολιτικές, αλλά ταυτόχρονα αυστηρά μετρήσιμες και βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα».

Την ίδια στιγμή, όλο και περισσότερο “φουντώνει” η συζήτηση ώστε η Ελλάδα να αλλάξει ασφαλιστικό μοντέλο και πιο συγκεκριμένα να μεταβεί από ένα αναδιανεμητικό μοντέλο σ’ ένα κεφαλαιοποιητικό μοντέλο. Όπως υποστήριξε ο κ. Ρομπόλης, μία τέτοια μορφή συζήτησης είναι ανεπαρκής, γιατί η ίδια η πραγματικότητα διαψεύδει όσους το ζητούν. Χώρες, που υιοθέτησαν την αλλαγή αυτή, γρήγορα επέστρεψαν στο αναδιανεμητικό μοντέλο, ένεκα των ραγδαίων κοινωνικών αλλαγών που φέρει. Ο κ. Ρομπόλης εξήγησε: «Υπάρχουν κύκλοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που επιζητούν το συγκεκριμένο σύστημα. Σε όλη την Ευρώπη, πολλοί ζητούν να γίνουν οι συντάξεις 75% κεφαλαιοποιητικές και 25% αναδιανεμητικές. Το αναδιανεμητικό σύστημα να δίνει μια βασική σύνταξη και όλο το υπόλοιπο σύστημα να είναι κεφαλαιοπιοιητικό. Θεωρώ όμως πως το συγκεκριμένο σύστημα δημιουργεί έντονες κοινωνικές ανισότητες, οι οποίες παράγουν μεγάλες κοινωνικές διαδηλώσεις, κινήματα κ.λπ. Το αναδιανεμητικό σύστημα στηρίζεται στην κύρια απασχόληση, στην πραγματική οικονομία, στο εισόδημα, ενώ το κεφαλαιοποιητικό σύστημα στηρίζεται στις κεφαλαιαγορές και χρηματαγορές. Από τις 31 χώρες που δοκίμασαν το κεφαλαιοποιητικό σύστημα, οι 18 εξ αυτών μετά από 2-3 χρόνια επέστρεψαν στο αναδιανεμητικό σύστημα. Οι κοινωνικές “εκρήξεις” ήταν μεγάλες και επέστρεψαν στο αναδιανεμητικό μοντέλο. Αυτοί που κερδίζουν από το κεφαλαιοποιητικό σύστημα είναι καθαρά οι funds».

Έρχεται κρίση; – Τα σενάρια και η πραγματικότητα

Είναι άξιο αναφοράς πως ακαδημαϊκοί με τεράστια εμπειρία στα ασφαλιστικά συστήματα, όπως είναι ο καθηγητής Ασφαλιστικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Πειραιώς Μιλτιάδης Νεκτάριος, που, μεταξύ άλλων, προέκρινε το κεφαλαιοποιητικό σύστημα, υποστήριξε σε δημόσια παρέμβαση πως το 2032 θα έχουμε μια μεγάλη κρίση των ασφαλιστικών ταμείων. Ο κ. Ρομπόλης απορρίπτει τον ισχυρισμό, λέγοντας: «Δεν αναμένεται κρίση στα ασφαλιστικά ταμεία το 2032. Σκοπός των όποιων παρεμβάσεων που υποστηρίζουν αυτού του είδους κρίσεις είναι η κατάργηση της κρατικής χρηματοδότησης. Εκτός από τις ασφαλιστικές εισφορές που βάζει ο εργοδότης, βάζει και το κράτος. Το ποσό που βάζει το κράτος στις ασφαλιστικές εισφορές αγγίζει τα 8 δισ. ευρώ. Αυτό θέλει μια μερίδα του πολιτικού και ακαδημαϊκού κόσμου να καταργηθεί. Εάν καταργηθεί, θα επηρεάσει το επίπεδο των συντάξεων. Θα μειωθούν περαιτέρω οι συντάξεις. Εάν η σύνταξη, κύρια και επικουρική, είναι 950 ευρώ μεικτά, με την κατάργηση της κρατικής χρηματοδότησης οι συντάξεις θα μειωθούν περαιτέρω. Πόσο να μειωθούν οι συντάξεις; Εάν μειωθούν οι συντάξεις περαιτέρω, δε θα μπορεί να κινηθεί η οικονομία. Όσο μειώνεται η ζήτηση, τόσο θα μειώνεται και η παραγωγή, δηλαδή τα εργοστάσια που κατασκευάζουν τα προϊόντα».

 

Πηγή: neakriti.gr




ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ