-Αρετή μου, καλώς όρισες, η παρουσίας σου, μου δίνει πολλή χαρά.
-Αγαπητή κ. Φωτεινή, καλώς σας βρήκα! Χαίρομαι που σμίξαμε ξανά ύστερα από τόσα χρόνια. Σας ευχαριστώ θερμά για τις ευχές σας και την τιμητική πρόσκληση να συνομιλήσουμε σήμερα.
Έφυγα ουσιαστικά από το Καστέλλι για σπουδές το 2003 για μια πόλη που δεν είχα επισκεφθεί ποτέ είχα όμως πάντα την επιθυμία να την γνωρίσω. Αναφέρομαι φυσικά στην Θεσσαλονίκη η οποία τελικά έγινε και ο τόπος εργασίας και μόνιμης κατοικίας μου. Μεσολάβησαν λοιπόν οι σπουδές μου στο Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης που για μένα υπήρξε ένα τεράστιο σχολείο, όχι μόνο λόγω της ιδιότητας του σαν πανεπιστημιακό ανώτατο ίδρυμα και των εξαιρετικών καθηγητών του. Είχα την τύχη να μαθητεύσω δίπλα στον Γιάννη τον Ζαρία ο οποίος είχε και την εποπτεία του πτυχιακού μου ρεσιτάλ, τον Κυριάκο Πετρά έναν από τους κορυφαίους ιδιαίτερα στην μουσική της Θράκης και τον γνωστό σε όλους «τεράστιο» Κυριάκο Γκουβέντα, του οποίου οι διδαχές αλλά και οι συστάσεις με βοήθησαν αργότερα και στην μετέπειτα πορεία μου. Για μένα λοιπόν το ΤΜΕΤ υπήρξε πολύ σημαντικός σταθμός τόσο για όλα όσα προανέφερα όσο και για το ότι ήρθα σε επαφή με πολλά παιδιά από διαφορετικές μουσικές παραδόσεις της Ελλάδος, που ο καθένας τους, όπως κι εγώ, κουβαλούσε τη δική του μουσική παιδεία και κουλτούρα, συναναστροφή, που τελικά άρχισε να δημιουργεί στο μυαλό μου ένα μουσικό χάρτη που τα χέρια και τα αυτιά μου έπρεπε να εξερευνήσουν. Εξάλλου, αν το σκεφτεί καλά κανείς, η ίδια η πόλη της Θεσσαλονίκης αποτελούσε πάντα κοιτίδα διαφορετικών πολιτισμών, παραδόσεων και θρησκειών, τόσο εξαιτίας της θέσης της όσο και των κατοίκων που μετοίκησαν σε αυτήν ανά την ιστορία, επομένως η πόλη σε συνδυασμό με τις αλληλεπιδράσεις αυτές δημιούργησαν τις καλύτερες συνθήκες για αυτή τη μελέτη. Κάπως έτσι λοιπόν ξεκινά και η βαθύτερη και ουσιαστική αναζήτηση και σπουδή μου για την παραδοσιακή μας μουσική. Η επαφή μου φυσικά με το κρητικό στοιχείο δεν εκλείπει ποτέ, αντιθέτως γίνεται ολοένα και πιο έντονη μέσα από τους συλλόγους Κρητών με τους οποίους ασχολήθηκα και ιδιαίτερα μέσω της Ένωσης Κρητών Φοιτητών, όπου υπηρέτησα και ως μέλος του συμβουλίου.
-Ωραία, και;
-Εκείνη την περίοδο δέχτηκα και την πρόταση να δουλέψω στην Μουσική Σκηνή «Βάρδια», έναν χώρο πολύ ιδιαίτερο και ιστορικό που έχει φιλοξενήσει πολύ μεγάλα ονόματα της ελληνικής έντεχνης και όχι μόνο σκηνής. Τότε ήταν και η πρώτη φορά που κλήθηκα να δουλέψω σε «οργανωμένο πατάρι», να το πω έτσι. Συνεργάστηκα με ανθρώπους όπως ο Παντελής Θεοχαρίδης, η Άννα Ζήση, η Σοφία Αβραμίδου, ο Νίκος Ταλέας, ο Τριαντάφυλλος Χαλκιάς κ.α., άνθρωποι που κουβαλούσαν και κουβαλούν πολλά κιλά μουσικής λέω εγώ και που για μένα υπήρξαν ανοιχτό βιβλίο. Στιγμές πολύ δυνατές, με ανθρώπους που ευχαριστώ βαθιά, γιατί πραγματικά έμαθα και κέρδισα πολλά από αυτούς. Με κάποιους μάλιστα είχα την τιμή να συνεργαστώ και στη συνέχεια, όπως με τον αγαπημένο Βασίλη Πρατσινάκη, στον δίσκο του «Άγριος Άνεμος», όπου συμμετείχα με το τραγούδι «Αγρίμια κι Αγριμάκια μου», αλλά και πρόσφατα στο νέο του τραγούδι «Ο Πλάτανος», που αναμένεται να κυκλοφορήσει σύντομα.
Σημαντική συνεργασία για εμένα υπήρξαν επίσης οι «Μουσικές Δευτέρες» στη Μουσική Σκηνή «Μαύρη Τρύπα» με τον Κώστα Πρατσινάκη, όπου παρουσιάζαμε ένα πρόγραμμα αφιερωμένο σε Έλληνες συνθέτες, με τη συνοδεία ενός πιάνου και ενός βιολιού, πάντα με τον ιδιαίτερο και εξαιρετικό τρόπο που χαρακτηρίζει τον κ. Κώστα.
Δεν ξεχνώ φυσικά την συνεργασία μου με τον Νίκο Αβαγιανό και την ορχήστρα του με την οποία περιοδεύσαμε για αρκετά χρόνια σε πολλές περιοχές της Ελλάδος, πραγματοποιήσαμε θεματικές εκδηλώσεις και αφιερώματα στη μεγάλη Βίκυ Μοσχολιού με τις Λιζέτα Νικολάου, Κατερίνα Κούκα, Λένα Αλκαίου κ.α., καθώς και πολλές παραστάσεις στη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή. Ξεχωριστό σταθμό για μένα αποτελεί η συνεργασία μου, που ξεπέρασε τα πέντε χρόνια, με την ορχήστρα και τη Χορωδία της Μητρόπολης Δυτικής Θεσσαλονίκης «Αγία Κασσιανή η Υμνογράφος». Μαζί περιοδεύσαμε σε Ελλάδα και εξωτερικό, στην Κωνσταντινούπολη, κοντά στους ομογενείς της Τουρκίας, αλλά και στη Θεσσαλονίκη, στη Μονή Λαζαριστών και στο Θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών. Παράλληλα, συμμετείχα και σε δύο δισκογραφικές παραγωγές με παραδοσιακά τραγούδια.
Φυσικά, όλα αυτά τα χρόνια συνεργάζομαι με παραδοσιακούς συλλόγους και μουσικούς στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Σημαντικός σταθμός υπήρξε το 2022, όταν συμμετείχα ως εισηγήτρια και διδάσκουσα ελληνικού βιολιού και ελληνικής μουσικής στη χορευτική ορχήστρα του Yiddish Summer Festival, που πραγματοποιήθηκε στη Βαϊμάρη της Γερμανίας.
Ήταν για μένα μια ιδιαίτερα δυνατή εμπειρία, όχι μόνο γιατί άνοιξε νέους δρόμους, αλλά και γιατί υπήρξε μαγικό να συναντώ μουσικούς από όλο τον κόσμο, με κυρίως κλασική παιδεία, οι οποίοι διψούσαν να γνωρίσουν την ελληνική παραδοσιακή μουσική.
Αντίστοιχα μοναδική ήταν και η τελική συναυλία στο κέντρο της Βαϊμάρης. Εκεί αποδόθηκαν παραδοσιακά ελληνικά και ρεμπέτικα τραγούδια, που έχουμε συνηθίσει να ακούμε με συγκεκριμένα όργανα, μέσα ενορχηστρώσεις για συμφωνική ορχήστρα. Ο τρόπος με τον οποίο οι ξένοι μουσικοί τα αντιλήφθηκαν και τα απέδωσαν αποτέλεσε πραγματικά εμπειρία άξια μελέτης.
Στο κομμάτι των σπουδών μου, αφού ολοκλήρωσα το προπτυχιακό μου στο Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης, συνέχισα με μεταπτυχιακές σπουδές στην Εκπαίδευση και Αναπηρία. Παράλληλα, εργάστηκα ως αναπληρώτρια σε μουσικά και ειδικά σχολεία.
Η ενασχόλησή μου με άτομα με αναπηρίες -τόσο μέσα από το ειδικό σχολείο όσο και μέσω εθελοντικών ομάδων- και η διαπίστωση των θετικών επιδράσεων του χορού και της μουσικής σε αυτά, με οδήγησαν σε νέες αναζητήσεις.
Έτσι, το 2021 ξεκίνησα μεταπτυχιακές σπουδές στο Τμήμα Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου, με τίτλο «Αθλητικός Τουρισμός, Οργάνωση Δρώμενων, Χορός» και ειδίκευση στις Σπουδές στο Χορό με τη διατριβή μου να εστιάζει στις επιδράσεις του παραδοσιακού χορού και της μουσικής σε άτομα με αυτισμό, μέσα από ένα παρεμβατικό πρόγραμμα διδασκαλίας. Μέρος αυτής της εργασίας έχει ήδη δημοσιευθεί σε επιστημονικά συνέδρια και περιοδικά.
Οι αναζητήσεις μου, ωστόσο, δεν σταματούν εδώ. Από τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους είμαι Υποψήφια Διδάκτωρ στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο, με αντικείμενο εξειδίκευσης τον χορό και τη μουσική, μελετώντας τις κοινωνικές συγκρούσεις και τη μουσικοχορευτική παράδοση προσφύγων και ντόπιων σε χωριά της Χαλκιδικής
-Και το στερεότυπο: Τι είναι για σένα η μουσική;
-Η μουσική για μένα είναι κομμάτι της ζωής μου, είναι ο τρόπος έκφρασής μου, η δική μου «ομιλία». Από τη μια πλευρά είναι μοναχική, γιατί μπορείς να περνάς ατελείωτες ώρες μόνος σου μελετώντας. Από την άλλη, είναι απέραντα κοινωνική γιατί έχει τη δύναμη να απευθύνεται σε πολλούς ανθρώπους και να επικοινωνεί μαζί τους. Και αυτή ακριβώς είναι η μαγεία της!»
–Tι μουσικούς θησαυρούς παρουσιάσατε στο Καστέλλι;
-Ο κόσμος είχε τη δυνατότητα να ακούσει σκοπούς και τραγούδια από την ευρύτερη ελληνική παράδοση από την περιοχή της Μ. Ασίας, κάποια τραγούδια της εποχής του ρεμπέτικου και πρώϊμου ρεμπέτικου της Ρ. Εσκενάζυ, Ογδοντάκη κ.α., καθώς και μελωδίες από την έντεχνη δημιουργία. Σε αυτό το σημείο θα μου επιτρέψετε να αναφέρω ότι το μουσικό σχήμα «Αliberta» η ονομασία του οποίου προέρχεται από το Liberty και την κρητική λέξη δάνειο από την Ιταλική «Αλιμπερτός», είναι ένα σχετικά πρόσφατο σε δημιουργία μουσικό σύνολο. Απαρτίζεται από τον Λευτέρη Παύλου στα κρουστά ο οποίος είναι και καθηγητής παραδοσιακών κρουστών στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών, τον Βαλάντη Ουζουνίδη στο λαούτο, τραγούδι και στις συνθέσεις και ο οποίος είναι και σύντροφός μου στη ζωή και εμένα. Η ιδέα της δημιουργίας ενός σχήματος γεννήθηκε ακριβώς επειδή παίζαμε πολύ μαζί σε διαφόρου είδους εκδηλώσεις, παραστάσεις και μουσικές συναθροίσεις. Αντιληφθήκαμε λοιπόν την κοινή μας σκέψη και συνισταμένη για την μουσική, την αγάπη μας για την παράδοση, την ανάγκη μας να παίξουμε ελεύθερα χωρίς συγκεκριμένη ταυτότητα και περιορισμούς στο είδος που θα μας χαρακτηρίζει. Κι έτσι γεννήθηκαν οι «Aliberta». Κατά καιρούς έχουμε εμφανιστεί σε μουσικές σκηνές και χώρους της πόλης της Θεσσαλονίκης και όχι μόνο (Μικρή Σκηνή, Beerfest, Ανατολικόν, 7 Νάνοι), δύο φορές στο αντιρατσιστικό φεστιβάλ και το Greenwave Festival, ενώ το 2023 συμμετείχαμε στο Vlatos Jazz στην Κίσαμο. Συνεργαζόμαστε με διάφορους καλλιτέχνες, συλλόγους και φεστιβάλ στην Ελλάδα και το εξωτερικό και πρόσφατα είχαμε την ευκαιρία να ταξιδέψουμε στην Κωνσταντινούπολη και στο Γκράτς της Αυστρίας, ενώ παράλληλα ετοιμάζουμε και τον πρώτο προσωπικό μας δίσκο με παραδοσιακά τραγούδια παιγμένα με το δικό μας τρόπο, καποιες διασκευές και δικές μας συνθέσεις που γράφει ο Βαλάντης. Ελπίζω έτσι στην επόμενη συνάντησή μας να τα λέμε πλέον για το δίσκο!
Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τον κ. Γιώργο Χαχλάκη και τον κ. Γιώργο Μακράκη, που κάθε χρόνο δίνουν βήμα στη μουσική μας μέσα από τα «Μουσικά Ανταμώματα». Ευχαριστώ, επίσης, τα καταστήματα που στηρίζουν αυτή την προσπάθεια, αλλά και εσάς, κ. Φωτεινή, που μας συνδέει μακρόχρονη γνωριμία και συνεργασία, για όσα προσφέρετε στον πολιτισμό του τόπου μας. Ένα ξεχωριστό και ιδιαίτερο ευχαριστώ για την πρόσκληση και την τιμή να συνομιλήσω σήμερα μαζί σας.
Εγώ σ’ ευχαριστώ θερμά Αρετούσα μου, για αυτή την πληθωρική και πλούσια έκφραση των οραμάτων και των σχεδίων σου. Πάντα επιτυχίες! Το αξίζεις…
ΦΩΤΕΙΝΗ ΣΕΓΡΕΔΑΚΗ
