Μεγάλη ανησυχία υπάρχει στην αγορά καυσίμων έπειτα από τον πολεμικό αναβρασμό που επικρατεί στη Μέση Ανατολή και τις στρατιωτικές επιχειρήσεις που πραγματοποιούνται μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν. Το κυβερνητικό επιτελείο βρίσκεται επί ποδός, φοβούμενο φαινόμενα αισχροκέρδειας από πρατήρια καύσιμων και πετρελαϊκές εταιρείας, οι οποίες θα σπεύσουν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση, προκειμένου να επιβάλλουν μεγάλες αυξήσεις, οι οποίες θα αποτελέσουν ένα επιπλέον οικονομικό βάρος στις πλάτες των ελληνικών νοικοκυριών.
Γι’ αυτόν τον λόγο ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος, έχει προαναγγείλει εντατικούς ελέγχους για τις επόμενες ημέρες, στέλνοντας αυστηρές προειδοποιήσεις σε όποιον επιχειρήσει να αγνοήσει τους κανόνες της αγοράς, τονίζοντας ότι οι ελεγκτικές Αρχές θα είναι ιδιαίτερα αυστηρές, καταλογίζοντας στους παραβάτες ιδιαίτερα “τσουχτερά” πρόστιμα, που θα φτάνουν έως και τα 5.000.000 ευρώ.
Συγκεκριμένα, ο κ. Θεοδωρικάκος, σχολιάζοντας την κατάσταση που ενδέχεται να δημιουργηθεί στον χώρο των καυσίμων, ανέφερε:
«Έδωσα εντολή στη ΔΙΜΕΑ για εκτεταμένους ελέγχους σε πρατήρια βενζίνης πετρελαιοειδών, για να αποφευχθούν φαινόμενα παράνομης κερδοσκοπίας, καθώς ακόμη δεν έχουν προμηθευτεί νέες ποσότητες πετρελαίου με τις νέες πραγματικά αυξημένες τιμές εξαιτίας της πολεμικής ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή».
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι έλεγχοι που έχουν πραγματοποιηθεί από την πρώτη μέρα των πολεμικών ενεργειών στη Μέση Ανατολή έχουν ξεπεράσει τους 50, ενώ ο αριθμός αυτός θα ανέβει αρκετά το επόμενο διάστημα και τις 30 Ιουνίου, που ισχύει το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους.
Εκτιμήσεις για μέση τιμή καυσίμου στο 1,90 ευρώ
Ενδεικτικά, η μέση τιμή καυσίμου αυτή τη στιγμή σε ορισμένους νομούς της χώρας είναι η εξής: Στη Θεσσαλονίκη βρίσκεται στο 1,79 ευρώ, στην Αττική στο 1,73, στη Λάρισα στο 1,74, στην Αχαΐα στο 1,78, στο Ρέθυμνο στο 1,82, στην Κεφαλλονιά στο 1,97 ευρώ το λίτρο.
Σε πανελλαδικό επίπεδο ο γενικός μέσος όρος υπολογίζεται στο 1,77 ευρώ, ενώ υπάρχουν φόβοι ότι εξαιτίας των συνθηκών θα αγγίξει το 1,90 ευρώ. Μία από τις χειρότερες εξελίξεις, που πολλοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι θα επιδείνωνε το ήδη επιβαρυμένο περιβάλλον, είναι να κλείσουν τα στενά του Ορμούζ, εμποδίζοντας την ελεύθερη διέλευση των ελληνικών πλοίων που μεταφέρουν καύσιμα, κάτι που σημαίνει ότι οι τιμές θα ακολουθήσουν αυτομάτως ένα ανεξέλεγκτο “ράλι” ανόδου.
Κρήτη: Ξεκινούν άμεσα οι αυξήσεις στα πρατήρια
Ο πρόεδρος των βενζινοπωλών νομού Ηρακλείου Λυκούργος Σαμόλης μίλησε στη “Νέα Κρήτη” και το neakriti.gr για τις νέες συνθήκες που δημιουργούνται στον χώρο καυσίμων με αφορμή τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή.
«Από τη Δευτέρα (σ.σ. σήμερα) και κατά τη διάρκεια της εβδομάδας θα δούμε τις τιμές των καυσίμων σε όλα τα πρατήρια της Κρήτης να ανεβαίνουν. Δεν ξέρουμε ακόμα πού θα φτάσουμε, καθώς αυτό θα εξαρτηθεί από την εξέλιξη των γεγονότων. Από την πλευρά μας υπάρχει εύλογη ανησυχία, καθώς υφίσταται πάντα ο κίνδυνος να ζήσουμε ανάλογες καταστάσεις με εκείνες που ζήσαμε με τον πόλεμο στην Ουκρανία, που η τιμή της αμόλυβδης έφτασε τα 2,45 ευρώ, κάτι που ελπίζουμε να μη συμβεί και τώρα, καθώς η επιβάρυνση τόσο για εμάς τους πρατηριούχους όσο και για τους πολίτες θα είναι αρκετά μεγάλη».
Οι αρνητικοί οιωνοί
Ο πρώην πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων (ΠΟΠΕΚ), Γιώργος Ασμάτογλου, σε δηλώσεις του στην ΕΡΤ φάνηκε εντελώς απαισιόδοξος, κάτι που, σύμφωνα με τον ίδιο, προκύπτει από τα πρώτα δείγματα γραφής.
«Πριν από 20 μέρες οι διεθνείς τιμές του αργού πετρελαίου ήταν κάτω από τα 60 δολάρια το βαρέλι, χωρίς να έχουμε αυτές τις επιθέσεις του Ισραήλ στο Ιράν και χωρίς να χτυπηθούν αυτές οι εγκαταστάσεις του πετρελαίου. Εγώ θεωρώ ότι ήταν πάρα πολύ χαμηλή τιμή και πιστεύω ότι και έτσι να μην ήταν, θα φτάναμε σήμερα να είμαστε στα 75 δολάρια το βαρέλι», σημείωσε.
Μία πρώτη πρόγευση για το τι θα δούμε τις επόμενες ημέρες έδωσε με δηλώσεις του στην ΕΡΤ ο πρόεδρος του Συνδέσμου Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων Αττικής, Νίκος Παπαγεωργίου, με τις διαφορές στις τιμές των καυσίμων να γίνονται αισθητές στην τσέπη των καταναλωτών από την Τετάρτη.
«Σήμερα η μέση τιμή πανελλαδικά είναι στο 1,77 για τη βενζίνη αμόλυβδη και στο 1,47 για το πετρέλαιο κίνησης. Από την Τετάρτη και μετά ενδεχομένως να δούμε πάνω από 1,80 τη βενζίνη αμόλυβδη και πάνω από 1,53 το πετρέλαιο κίνησης», είπε.
Αύξηση τιμών στο φυσικό αέριο
Το φυσικό αέριο μέσα σε 24 ώρες από την έναρξη του πολέμου παρουσίασε σημαντική άνοδο, φτάνοντας το 9%. Στον κόμβο της Ολλανδίας, από 34,5 € η τιμή της θερμικής μεγαβατώρας ξεπέρασε τα 38 €.
«Αν συνεχιστεί αυτή η ένταση, θα ξεπεράσουμε τα 50 ευρώ», επισήμανε ο ενεργειακός επιθεωρητής Μιχάλης Χριστοδουλίδης, ενώ παράλληλα προβλέπει ότι, λόγω της αυξημένης κατανάλωσης του καλοκαιριού, στις αρχές Ιουλίου οι τιμές του ρεύματος θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 15% με 20%.
Η αύξηση του ενεργειακού κόστους οδηγεί σε νέες ανατιμήσεις και στα τρόφιμα
Από τη στιγμή που πλήττεται ανεπανόρθωτα η ενέργεια, φυσικό επακόλουθο είναι να προκύψει ένα ντόμινο ανατιμήσεων στα τρόφιμα λόγω του αυξημένου κόστους παραγωγής. Στο οικονομικό επιτελείο δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους για ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Μάλιστα, το υπουργείο Ανάπτυξης εκτιμά ότι σε πιθανή κλιμάκωση θα υπάρξουν επιπτώσεις στις τιμές, με νέο κύκλο ακρίβειας στα βασικά είδη κατανάλωσης. Και αυτό δυστυχώς θα συμβεί, με ό,τι συνεπάγεται, σε μία χώρα που ήδη αντιμετωπίζει:
Πληθωρισμό 2,5%
Ακρίβεια στα τρόφιμα 2,6%
Αύξηση στον ηλεκτρισμό 18%
Αύξηση στο φυσικό αέριο 11,1%.
Συναγερμός στην ΕΕ για τις τιμές καυσίμων
Η επίθεση του Ισραήλ κατά ιρανικών πυρηνικών και βαλλιστικών εγκαταστάσεων τις πρώτες πρωινές ώρες της Παρασκευής 13 Ιουνίου ήρθε ως αναμενόμενη κορύφωση μιας αλυσίδας έντασης, προκαλώντας ισχυρούς κραδασμούς στις διεθνείς αγορές που φοβούνται πλέον τα χειρότερα.
Σύμφωνα με ανάλυση της Deutsche Bank, υφίσταται «σοβαρός κίνδυνος κλιμάκωσης» που θα μπορούσε να φέρει ακόμα και μερική διακοπή των εξαγωγών πετρελαίου από τη Μέση Ανατολή.
Τα Στενά του Ορμούζ, από όπου περνά σχεδόν το 20% της παγκόσμιας προσφοράς, παραμένουν το πιο επικίνδυνο σημείο. Ακόμη και περιορισμένης έκτασης ενέργειες, όπως πλήγματα κατά δεξαμενόπλοιων, θα είχαν ακαριαίο αντίκτυπο στις τιμές.
Η JPMorgan προειδοποιεί ότι μια εμπλοκή στην περιοχή θα μπορούσε να οδηγήσει την τιμή του αργού ακόμα και στα 130 δολάρια το βαρέλι, κλιμακώνοντας τις ήδη αυξημένες πληθωριστικές πιέσεις σε παγκόσμιο επίπεδο.
Απειλή ανόδου
Οι αναλυτές προβλέπουν ότι μια άνοδος της τιμής του πετρελαίου κατά 10% μπορεί να αυξήσει έως και κατά 0,4% τον παγκόσμιο πληθωρισμό μέσα στο επόμενο έτος.
Για την Ευρώπη, η οποία μόλις άρχισε να «ανασαίνει» από την ενεργειακή κρίση του 2022, η απειλή επαναφοράς τιμών-ρεκόρ είναι υπαρκτή.
Από την Παρασκευή που ξεκίνησαν οι εχθροπραξίες, οι τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου εκτοξεύθηκαν. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το Brent ξεπέρασαν σε άνοδο το 10%, αγγίζοντας υψηλό πενταμήνου.
Παράλληλα, το Ισραήλ διέταξε το προσωρινό κλείσιμο του γιγαντιαίου υπεράκτιου κοιτάσματος Λεβιάθαν — εγκατάσταση στρατηγικής σημασίας, που παράγει πάνω από το 40% του φυσικού αερίου της χώρας.
Η αμερικανική Chevron, διαχειρίστρια του κοιτάσματος, ανακοίνωσε ότι οι υποδομές της παραμένουν ασφαλείς, όμως η παραγωγή έχει διακοπεί. Το γεγονός αυξάνει περαιτέρω την αβεβαιότητα για την ασφάλεια των ευρωπαϊκών προμηθειών LNG, δεδομένου ότι η Αίγυπτος — κεντρικός κόμβος εξαγωγών για την ήπειρο — εξαρτάται ενεργειακά από το ισραηλινό αέριο.
Τα μέτρα της έλαβε και η Energean, η οποία ανακοίνωσε την προσωρινή αναστολή της παραγωγής της βόρεια του Ισραήλ, μετά από απαίτηση του ισραηλινού Υπουργείου Ενέργειας, λόγω της κλιμακούμενης γεωπολιτικής έντασης . Αυτή η κίνηση έγινε για να διασφαλιστεί η ασφάλεια του προσωπικού και των εγκαταστάσεων.
Αύξηση του TTF
Μετά τις εκτοξεύσεις πυραύλων και τις επιθέσεις του Ισραήλ στο Ιράν, τα ευρωπαϊκά συμβόλαια φυσικού αερίου (TTF) σημείωσαν άνοδο 5% την Παρασκευή, φθάνοντας τα 37,5 €/MWh. Αυτή η αντίδραση αντικατοπτρίζει τον φόβο ότι η ένταση στη Μέση Ανατολή θα διακόψει την παγκόσμια ροή LNG.
Η επίθεση στο κοίτασμα South Pars—το μεγαλύτερο στον κόσμο—που εξυπηρετεί κυρίως εσωτερικές ανάγκες του Ιράν αλλά έχει κοινή χρήση με το Κατάρ, ενέτεινε τις ανησυχίες για πιθανές διακοπές στην παροχή φυσικού αερίου & LNG .
Για σήμερα 16 Ιουνίου η τιμή της χονδρεμπορικής στην Ελλάδα σύμφωνα με το χρηματιστήριο ενέργειας θα αυξηθεί κατά 40% και θα προσεγγίσει τα 91,93 ευρώ η μεγαβατώρα (από 65 ευρώ ανά μεγαβατώρα χθες) παρά το γεγονός μάλιστα ότι στο ενεργειακό μείγμα κυριαρχούν οι ΑΠΕ σε ποσοστό 47% μαζί με τα υδροηλεκτρικά. Την ίδια στιγμή οι τιμές κλιμακώνονται σε όλη την Ευρώπη καταγράφοντας αύξηση 102,8% στη Γαλλία, πάνω από 31% στην Γερμανία, 51% στην Ουγγαρία, 44,7% στην Βουλγαρία, 44% στην Αυστρία κτλ.
Αντεπίθεση από την Αθήνα
Μέσα σε αυτό το σκηνικό έντασης, η Ελλάδα επιχειρεί να σηκώσει τη «σημαία» της ευρωπαϊκής αντίδρασης. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου βρίσκεται στο Λοξεμβούργο για το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας και Περιβάλλοντος,
Στόχος της ελληνικής αποστολής είναι η συγκρότηση ενός τριμερούς μετώπου πίεσης προς την Κομισιόν σε συνεργασία με Ρουμανία και Βουλγαρία για τη λήψη συντονισμένων μέτρων κατά ενός νέου κύματος κλιμάκωσης των τιμών μέσα στο καλοκαίρι.
Μέχρι σήμερα η ανησυχία περιοριζόταν στην επανάληψη μιας αναζωπύρωσης των τιμολογίων (παρόμοιας με την περσινή) εξαιτίας του ενεργειακού χάσματος μεταξύ Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Τώρα στη δύσκολη εξίσωση προστίθεται η γεωπολιτική ένταση της Μέσης Ανατολής που αποτελεί ένα «καζάνι που βράζει».
Η Κομισιόν έχει συστήσει για την κρίση τιμών task force για να μελετήσει τις μεγάλες διακυμάνσεις στις τιμές ενέργειας χωρίς μέχρι σήμερα πρακτικά αποτελέσματα. Στο πλαίσιο αυτό υπάρχει σύμφωνα με πληροφορίες κινητοποίηση της Αθήνας για εθνική ομάδα κρούσης με τη συμμετοχή πολιτικών στελεχών και των διαχειριστών που θα παρεμβαίνει σε περίπτωση εκτόξευσης των τιμών.
Όπως τόνισε χθες ο κ. Παπασταύρου, η νέα κρίση αποδεικνύει ότι η ενεργειακή αυτάρκεια και αυτονομία δεν είναι πολυτέλεια, αλλά στρατηγική ανάγκη. «Το 20% του παγκόσμιου πετρελαίου διακινείται από τα Στενά του Ορμούζ. Δεν μπορούμε να εξαρτόμαστε από περιοχές γεωπολιτικής αστάθειας», ανέφερε.
Ο υπουργός υπενθύμισε ότι η Ελλάδα εφαρμόζει ήδη στρατηγική διαφοροποίησης του ενεργειακού της μείγματος και επένδυσης σε ΑΠΕ, ενώ παράλληλα τόνισε ότι έχει δημοσιονομικό περιθώριο – χάρη στο πρωτογενές πλεόνασμα – για την αντιμετώπιση έκτακτων κρίσεων. Αυτό σημαίνει ότι η χώρα είναι έτοιμη αν παραστεί ανάγκη, να στηρίξει τους καταναλωτές για να ελαφρύνει τα βάρη που κινδυνεύουν να πέσουν στους ώμους τους σε περίπτωση διεύρυνσης της πολεμικής σύρραξης.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο υπουργός και στο σκέλος των εγχώριων υδρογονανθράκων, υπογραμμίζοντας ότι «η χώρα μας πρέπει να ενισχύσει τις δικές της δυνάμεις, να αξιοποιήσει τον υποθαλάσσιο πλούτο της και να αποκτήσει ενεργειακή αυτάρκεια». Όπως είπε, ο διεθνής διαγωνισμός για έρευνες Νότια της Κρήτης Ι και ΙΙ και Νότια της Πελοποννήσου κινείται εντός χρονοδιαγράμματος: η προκήρυξη δημοσιεύθηκε στην ευρωπαϊκή εφημερίδα, η διαδικασία ολοκληρώνεται στις 10 Σεπτεμβρίου, και έως τα τέλη του 2025 θα έχει επιλεγεί ο ανάδοχος.
Πηγή: neakriti.gr
